W obrocie gospodarczym naturalną kolei rzeczy stanowi zawiązywanie i rozwiązywanie spółek. Podobnie jak założenie – rozwiązanie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością wiąże się ze sformalizowanym procesem, zwanym likwidacją. Likwidacja spółki oznacza pewien zakres czynności, które zmierzają do zakończenia przez spółkę działalności i wykreślenia jej z rejestru KRS. Czynności te są niezwykle istotne, dlatego ważne jest, aby przy podjęciu się likwidacji zachować odpowiednią kolejność. W tym celu powstał niniejszy artykuł, aby nieco zobrazować ten proces i ułatwić ewentualne działania zmierzające do rozwiązania podmiotu.
Kiedy można rozwiązać spółkę z o.o.? – otwarcie likwidacji
Aby rozwiązać spółkę z o.o. muszą zaistnieć określone okoliczności, wskazane w Kodeksie spółek handlowych jako przyczyny rozwiązania spółki. Przyczynami takimi są:
1) Przyczyny przewidziane w umowie spółki.
Już na etapie zawiązywania spółki, czy nawet w trakcie jej trwania, wspólnicy mogą wskazać w umowie spółki określone okoliczności, które w momencie zaistnienia będą stanowiły przesłankę rozwiązania spółki. Taką okolicznością może być np.: upływ czasu na jaki została zawarta spółka lub realizacja konkretnego przedsięwzięcia.
2) Uchwała wspólników o rozwiązaniu spółki.
Wspólnicy mogą w każdym czasie podjąć uchwałę o rozwiązaniu spółki. Uchwała taka wymaga zaprotokołowania w formie aktu notarialnego, a w przypadku spółki, której umowa została zawarta przy wykorzystaniu wzorca umowy, wystarczy, aby uchwała opatrzona została przez wszystkich wspólników kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym.
3) Ogłoszenie upadłości spółki
Z momentem ogłoszenia postanowienia o upadłości spółki w rozumieniu przepisów prawa upadłościowego spółka ulega rozwiązaniu.
4) Inne przyczyny przewidziane prawem.
Rozwiązanie spółki ma miejsce w wyniku sytuacji szczególnej, przewidzianej przez przepisy prawa.
UWAGA!
Jeśli w spółce zaistniała przesłanka uzasadniajaca jej rozwiązanie – taka spółka wchodzi w stan likwidacji. Otwarcie likwidacji następuje z dniem wystąpienia jednej z wyżej wymienionych przyczyn.
Etapy likwidacji – krok po kroku
1. Ustanowienie likwidatorów
W procesie likwidacji spółki z o.o. niezwykle istotna jest rola likwidatora. Może on zostać ustanowiony w umowie spółki, w uchwale wspólników lub w orzeczeniu sądowym – w przypadku, gdy o rozwiązaniu spółki orzeka sąd. Jeżeli likwidator nie został ustanowiony w żadnym z powyższych sposobów, to zastosowanie mają zasady ogólnie, zgodnie z art. 276 § 1 k.s.h. Na podstawie wskazanego przepisu, jeżeli umowa spółki lub uchwała wspólników nie stanowi inaczej, likwidatorami spółki są członkowie zarządu. Likwidatorzy mogą sprawować swoją funkcję na przykład na podstawie powołania lub umowy o pracę czy umowy zlecenia – zarówno odpłatnie jak i nieodpłatnie.
2. Zgłoszenie likwidacji do Sądu Rejestrowego.
Pierwszą czynnością jakiej powinien się podjąć likwidator lub likwidatorzy jest zgłoszenie do Sądu Rejestrowego:
- otwarcia likwidacji,
- nazwiska i imiona likwidatorów oraz ich adresy,
- sposobu reprezentowania spółki przez likwidatorów,
- wszelkich zmian w tym zakresie
3. Wezwanie wierzycieli spółki.
Kolejnym krokiem jest ogłoszenie otwarcia likwidacji w Monitorze Sądowym i Gospodarczym przez likwidatorów. W ogłoszeniu tym należy wezwać wszystkich wierzycieli spółki do zgłoszenia ich wierzytelności w terminie trzech miesięcy od dnia publikacji ogłoszenia.
4. Czynności likwidacyjne.
Stosownie do treści przepisu art. 282 § 1 k.s.h. likwidatorzy powinni zakończyć interesy bieżące spółki, ściągnąć wierzytelności, wypełnić zobowiązania i upłynnić majątek spółki. Nowe interesy mogą wszczynać tylko wówczas, gdy to jest potrzebne do ukończenia spraw w toku. Nieruchomości mogą być zbywane w drodze publicznej licytacji, a z wolnej ręki – jedynie na mocy uchwały wspólników i po cenie nie niższej od uchwalonej przez wspólników. Z ww. przepisu wynika, że likwidatorzy powinni zakończyć interesy bieżące spółki, ściągnąć wierzytelności, wypełnić zobowiązania i upłynnić majątek likwidowanej spółki. Do obowiązków likwidatorów należy również sporządzenie bilansu likwidacyjnego – powinni sporządzić go w terminie 15 dni od dnia otwarcia likwidacji.
Czas trwania likwidacji: likwidacja trwa aż do wykonania wszystkich czynności likwidacyjnych. Podział między wspólników majątku pozostałego po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli nie może nastąpić przed upływem sześciu miesięcy od daty ogłoszenia o otwarciu likwidacji i wezwaniu wierzycieli.
5. Zgłoszenie zakończenia postępowania likwidacyjnego.
Po zatwierdzeniu przez zgromadzenie wspólników sprawozdania finansowego na dzień poprzedzający podział między wspólników majątku pozostałego po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli i po zakończeniu likwidacji, likwidatorzy powinni ogłosić w siedzibie spółki to sprawozdanie i złożyć je sądowi rejestrowemu, z jednoczesnym zgłoszeniem wniosku o wykreślenie spółki z rejestru. Rozwiązanie spółki następuje z chwilą jej wykreślenia z rejestru.
Podsumowanie
Likwidacja spółki jest to proces niezwykle sformalizowany oraz mówiąc kolokwialnie – skomplikowany. Wynika to z celu jakim jest zapewnienie ochrony wszystkim wierzycielom spółki, a także wypełnienie przez nią wszystkich obowiązków publicznoprawnych. W praktyce, często, przy braku rozległych zobowiązań spółki, proces ten będzie miał charakter czysto formalny, przez co nie będzie wiązał się ze znaczną ilością koniecznych do podjęcia działań oraz ewentualnymi zmartwieniami, które często towarzyszą temu procesowi. Aby całkowicie się ich wyzbyć – zalecany jest kontakt z profesjonalistą, który całkowicie przeprowadzi przez proces likwidacji spółki i zapewni bezstresowe zakończenie działalności podmiotu.
Radca prawny Toruń, Marcin Chowaniec – oferuje pomoc prawną w rozwiązywaniu spółek.
