Co zrobić w sytuacji, gdy rodzic nie płaci alimentów na dziecko w terminie? Dowiesz się tego z poniższego artykułu. Zapraszamy do lektury!
Czym jest obowiązek alimentacyjny?
W kodeksie rodzinnym i opiekuńczym znajdziemy liczne przepisy dotyczące obowiązku alimentacyjnego. Alimentacja oznacza obowiązek dostarczania środków utrzymania, wychowania. Najczęściej spotykany model, to gdy rodzic ma nałożone przez sąd alimenty na dziecko. Zgodnie z przepisami kodeksu rodzinnego i opiekuńczego rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Obowiązek alimentacyjny może powstać z chwilą urodzenia się dziecka, a wygasa, gdy dziecko się usamodzielni. Co ważne, usamodzielnienie nie oznacza osiągnięcia pełnoletności. Nierzadko, jednak są sytuację, w których rodzice uchylają się od alimentów lub płacą nieterminowo. Co zatem robić w takiej sytuacji? Poznaj prawa i obowiązki ojca płacącego alimenty.
Niepłacone alimenty, kiedy iść do komornika?
Tytułowi egzekucyjnemu, zasądzającemu alimenty, sąd nadaje klauzulę wykonalności z urzędu. Oznacza to, że w każdym czasie można wnieść pisemny wniosek o wszczęcie egzekucji alimentów, jeżeli jeden z rodziców uchyla się od płacenia lub płaci nieterminowo, drugi z nich może udać się do komornika. Ale po jakim czasie? Otóż wystarczy jeden dzień opóźnienia w płatności, żeby móc złożyć wniosek o wszczęcie egzekucji alimentów.
Wniosek o egzekucję alimentów
Do wniosku należy dołączyć oryginał tytułu egzekucyjnego, czyli wyrok wraz z klauzulą wykonalności, bądź ugoda sądowa czy akt notarialny. Jeśli natomiast alimenty zostały zasądzone w drodze pozasądowej ugody alimentacyjnej, wówczas należy uzyskać sądowe potwierdzenie. Wniosek o egzekucję alimentów składa się do komornika sądu właściwego ze względu na miejsce zamieszkania wierzyciela. Nie może w nim zabraknąć takich elementów, jak:
• strony postępowania
• kwota, która ma być egzekwowana
• numer rachunku wierzyciela
• sposób prowadzenia egzekucji
W pierwszej kolejności komornik zazwyczaj zajmuje wynagrodzenie dłużnika w wysokości do 60% wynagrodzenia. W przypadku należności alimentacyjnych nie ma ustalonej kwoty wolnej od potrąceń. Komornik ma prawo również zająć rachunek bankowy, ruchomości czy nieruchomości dłużnika. To komornik ustala źródło dochodów oraz majątek. Wierzyciel tym nie musi się martwić. Warto, aby wniosek zawierał jak najwięcej informacji o dłużniku np. jego PESEL, adres zamieszkania.
Zawiadomienie o przestępstwie alimentacyjnym
W sytuacji, gdy egzekucja komornicza okaże się bezskuteczna, można wystąpić wnioskiem o ściganie przestępstwa. Niewykonywanie swojego obowiązku może prowadzić do odpowiedzialności karnej. Artykuł 209 kodeksu karnego przewiduje liczne kary w przypadku uchylania się od obowiązku alimentacyjnego. Konsekwencje, jakie mogą spotkać osobę, która nie płaci alimentów to:
• grzywna,
• kara ograniczenia wolności,
• kara pozbawienia wolności do roku,
• najsurowsza kara to pozbawienie wolności do 2 lat, grozi ona w przypadku, gdy zobowiązany naraża osobę uprawnioną na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych.
Postępowanie w sprawie tego przestępstwa ścigane jest na wniosek, a nie z urzędu. Wniosek taki może złożyć pokrzywdzony (najczęściej jest to dziecko, które nie otrzymuje przyznanych alimentów), organ pomocy społecznej lub organ podejmujący działania wobec dłużnika alimentacyjnego. Dotyczy to sytuacji, w której:
• łączna wysokość powstałych wskutek tego zaległości stanowi równowartość co najmniej 3 świadczeń okresowych lub
• jeżeli opóźnienie zaległego świadczenia innego niż okresowe wynosi, co najmniej 3 miesiące
Co warto podkreślić, to jeśli egzekucja komornicza nie przyniosłaby oczekiwanych efektów, a świadczenie z funduszu alimentacyjnego nie może być wypłacone, jest możliwość, aby starać się o alimenty od innych członków rodziny np. alimenty od dziadków. Osoba, która nie płaci alimentów, może znaleźć się w Krajowym Rejestrze Zadłużonych. Wpis ten znacznie utrudni zobowiązanemu zaciąganie kredytów, pożyczek czy rat.
Dodatkowo, można zastosować sankcje administracyjne wobec dłużnika takie jak zatrzymanie prawa jazdy, zobowiązanie dłużnika alimentacyjnego do zarejestrowania się jako bezrobotny (w przypadku, gdy dłużnik alimentacyjny nie może wywiązać się ze swoich zobowiązań z powodu braku zatrudnienia). Sankcje te wynikają z ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów.
Podsumowując, sytuacje, kiedy rodzic nie płaci alimentów na dziecko, zdarzają się bardzo często. Warto wiedzieć, kiedy i jak zareagować w przypadku nieterminowych wpłat, bądź braku płatności. Przeczytaj również o obowiązkach rodziców po rozwodzie względem dziecka.