Przejęcie firmy za długi, zwane często przejęciem w zamian za długi, to proces, w którym wierzyciel, zamiast dochodzić spłaty zobowiązań finansowych w formie środków pieniężnych, przejmuje majątek z działalności gospodarczej dłużnika lub kontrolę nad udziałami dłużnika w spółce. Taka opcja może być atrakcyjna zarówno dla wierzyciela, jak i dłużnika, ale niesie za sobą wiele ryzyka oraz formalności prawnych. W niniejszym wpisie zastanowimy się, czy w Polsce niniejsza procedura jest możliwa oraz jakie są szanse i ryzyka.

Przejęcie firmy dłużnika przez wierzyciela – czy to możliwe?

Z prawnego punktu widzenia, przejęcie działalności dłużnika przez wierzyciela może nastąpić w ramach kilku mechanizmów. Najczęściej stosowane procedury to:

• Zajęcie majątku w postępowaniu egzekucyjnym: Wierzyciel może w toku postępowania egzekucyjnego złożyć wniosek o wszczęcie egzekucji z ruchomości przynależących do działalności, które kończy się licytacją majątku dłużnika przez komornika. W takim przypadku wierzyciel może licytować i nabyć określone składniki majątkowe spółki, takie jak nieruchomości, maszyny czy udziały w spółce.
• Zawarcie umowy o przejęciu długów lub majątku: Wierzyciel i dłużnik mogą dobrowolnie zawrzeć umowę, w której dłużnik oddaje działalność / udziały w spółce w zamian za umorzenie długu. W tej sytuacji, po podpisaniu umowy, wierzyciel przejmuje udziały w spółce lub cały majątek przedsiębiorstwa.

Odpowiedzialność za długi przejętej firmy

Jednym z najważniejszych aspektów przejęcia danej działalności czy udziałów za długi jest odpowiedzialność za zobowiązania dłużnika. Kiedy wierzyciel decyduje się na przejęcie, musi liczyć się z tym, że przejmuje również pasywa przedsiębiorstwa.

W przypadku spółek kapitałowych (jak spółka z o.o. czy akcyjna) przejęcie udziałów w spółce nie oznacza automatycznie przejęcia osobistej odpowiedzialności za długi. Odpowiedzialność ta pozostaje ograniczona do majątku spółki. Natomiast w przypadku spółek osobowych, nabycie udziałów może wiązać się z osobistą odpowiedzialnością za zobowiązania.

Sprawdź również, jak wygląda restrukturyzacja firmy.

Przejęcie firmy za długi – czy to się opłaca?

Decyzja o przejęciu danego podmiotu/działalności/udziałów za długi powinna być dokładnie przemyślana i poprzedzona analizą finansową. Taki krok może być korzystny, jeśli:

• dana działalność ma perspektywy na rozwój, a ewentualne zadłużenie wynika z tymczasowych problemów płynnościowych.
• z ksiąg rachunkowych wynika, że dany podmiot ma możliwości na zaspokojenie długu oraz ewentualny dalszy rozwój.

Z drugiej strony, przejęcie firmy za długi może nie być opłacalne, jeśli:

• pasywa przewyższają aktywa, a nadto istnieją dodatkowe zobowiązania, np. wobec urzędów czy pracowników.
• działalność jest w złej sytuacji finansowej, a jej ratowanie wymagałoby znacznych inwestycji, co w połączeniu z przejętymi zobowiązaniami może okazać się zbyt kosztowne.

Podsumowując, “przejęcie firmy za długi” to złożony proces, który może być korzystny, ale wymaga dokładnej analizy finansowej i prawnej. Kluczowe jest zrozumienie, z jakimi ryzykami wiąże się taka transakcja oraz jakie są potencjalne korzyści. Warto także skonsultować się z radcą prawnym Toruń specjalizującym się w zakresie spraw gospodarczych oraz ewentualnie z doradcą finansowym, aby zminimalizować ryzyko niepowodzenia.