W okresie zbliżających się świąt niezwykle popularne stają się wszelkiego rodzaju karty oraz bony podarunkowe, które często stanowią świetny prezent dla bliskich, zakupiony po najmniejszej linii oporu, bez potrzeby wspinania się na wyżyny naszych możliwości, w celu  rozgryzienia ich niebanalnych oczekiwań. Na tę okoliczność warto zastanowić się nad tym, jakie prawa przysługują nam, jako konsumentom, w przypadku zakupu oraz jakie uprawnienia będą przysługiwały obdarowanej przez nas osobie – jeżeli pomimo tego (jakby się mogło wydawać) niezawodnego rozwiązania, prezent okazał się nietrafiony.

Termin ważności

W Polsce, podobnie jak w wielu innych krajach, brak jest regulacji w tym zakresie. Zasadą jest, że termin ważności karty podarunkowej określa sprzedawca. Czy możemy coś zrobić, jeżeli ważność karty podarunkowej wygaśnie, a my nie zrobiliśmy  zakupów? Co do zasady sprzedawcy nie mają obowiązku przedłużania jej ważności, a tym bardziej zwrotu równowartości karty w gotówce. W tym zakresie jednak należy przestrzec sprzedawców przed nieuczciwymi praktykami. Jak wskazał Sąd Rejonowy w Słupsku w wyroku z dnia 6 marca 2020 r., sygn. I C 3865/19, zasada, że pieniądze z karty podarunkowej po określonym czasie przepadają jest niezgodna z dobrym obyczajem i może stanowić niedozwoloną klauzulę umowną. Co prawda jest to jednostkowe orzeczenie, jednakże stwarza pewną możliwość dochodzenia swoich praw przez konsumentów w zakresie postanowień umowy zakupu karty podarunkowej, gdyż badając korzyści płynące z umowy dla obu stron można dojść do wniosku, iż taka konstrukcja istotnie narusza interes konsumenta.

Zwroty i reklamacje

W zakresie zwrotu towaru zakupionego przy zastosowaniu karty podarunkowej obowiązują zasady ogólne. Jeżeli odstępujemy od umowy zawartej przez internet w terminie 14 dni, sprzedawca ma obowiązek zwrócić środki w taki sposób, w jaki została dokonana zapłata. W związku z czym, jeżeli płatność została dokonana kartą podarunkową, to środki zostaną zwrócone w formie karty podarunkowej do wykorzystania na inny produkt u danego sprzedawcy. Jeżeli jednak towar został zakupiony stacjonarnie, to przyjęcie odstąpienia od umowy i możliwość zwrotu towaru stanowi tylko i wyłącznie wyraz dobrej woli sprzedawcy. Informacji w tym zakresie należy szukać w regulaminie przedsiębiorcy, jednakże podkreślić należy, iż nie jest to jego obowiązek. Mimo to przedsiębiorcy oferujący karty podarunkowe często oferują cały wachlarz praw dla swoich konsumentów, nie ograniczają się do tzw. minimum wynikającego z przepisów prawa. Naturalnie wszystko to motywowane jest konkurencyjnością na rynku.

NIETRAFIONY PREZENT

1. Czy obdarowany może przekazać kartę podarunkową komuś innemu?

Karty podarunkowe zwykle nie są spersonalizowane, w związku z czym przekazanie jej innej osobie nie powinno stanowić problemu. Gdy karta podarunkowa będzie zawierała dane osoby obdarowanej, odpowiedzi na zadane powyżej pytanie należy szukać w regulaminie przedsiębiorcy oferującego daną kartę podarunkową. Zasadniczo nie będzie stanowiło to problemu, z wyjątkiem voucherów powiązanych z wymaganiami zdrowotnymi (np. skok ze spadochronu).

2. Czy obdarowany może zwrócić kartę podarunkową?

W Polsce żadne przepisy nie regulują tej materii. W orzecznictwie wskazuje się, iż karta podarunkowa stanowi rodzaj bonu towarowego – nie jest środkiem płatniczym. W związku z tym nie podlega wymianie na gotówkę. Niestety, skutkiem tego jest to, że co do zasady obdarowany nie ma możliwości zwrotu karty podarunkowej. Oczywiście – tak jak wskazywane było powyżej – każdy przedsiębiorca może zawrzeć takie prawo w swoim regulaminie. Nie jest to jednak obligatoryjna regulacja, co stawia osobę niezadowoloną z prezentu w niezwykle problematycznej sytuacji.

Podsumowanie

Karty podarunkowe nie są szczególnie uregulowane w polskim systemie prawnym, w związku czym głównie w tej materii mają zastosowania przepisy ogólne. W tym zakresie każdy przedsiębiorca może odmiennie kształtować regulamin sprzedaży, w związku z czym każda karta podarunkowa jest inna, a doszukując się ewentualnych uprawnień należy zawsze, w pierwszej kolejności dokładnie zapoznać się z regulaminem w tym celu. W związku z powyższym życzymy Państwu jedynie trafionych prezentów, zarówno dla obdarowanych jak i darczyńców.