Działalność gospodarczą można prowadzić w różnych formach. Tym samym w zależności od rozmiaru prowadzenia działalności wyróżnia się mikro-, małych-, średnich- oraz dużych przedsiębiorców. Przede wszystkim istotnym jest zwrócić uwagę na status dużego przedsiębiorcy. Podmiot, który uzyska ten status, winien pamiętać o dodatkowych obowiązkach w przypadku transakcji handlowych z drugim podmiotem, w szczególności tym, który jest mikro, małym albo średnim przedsiębiorcą. Dlatego w ramach niniejszego wpisu omówione zostaną najistotniejsze informacje związane ze statusem dużego przedsiębiorcy.

Czym jest status dużego przedsiębiorcy?

Na gruncie polskich regulacji definicja dużego przedsiębiorcy pojawia się w art. 4 pkt 6 ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych. Za dużego przedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę niebędącego mikro przedsiębiorcą, małym przedsiębiorcą ani średnim przedsiębiorcą. Przytoczona definicja nie dostarcza zbyt wielu informacji, w jaki sposób należy rozumieć status dużego przedsiębiorcy. Celem poznania definicji statusu dużego przedsiębiorcy należy sięgnąć do załącznika nr I do Rozporządzenia Komisji UE nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r.

Zgodnie z treścią przywołanego załącznika nr I, za dużych przedsiębiorców uznaje się tych, którzy:

• zatrudniają 250 lub więcej pracowników lub;
• zatrudniają mniej niż 250 pracowników, ale ich suma bilansowa przekracza równowartość w złotych polskich 43 milionów euro. Jednocześnie ich łączny obrót przekracza równowartość w złotych polskich kwotę 50 milionów euro.

Z powyższego wynika, że status ten ustalany jest przede wszystkim na podstawie liczby zatrudnianych przez przedsiębiorcę pracowników, czyli w przypadku dużego przedsiębiorcy – jeżeli osiągnie on poziom 250 pracowników.

Jak sprawdzić, czy firma posiada status dużego przedsiębiorcy?

Najłatwiejszym sposobem na sprawdzenie statusu dużego przedsiębiorcy jest moment samej transakcji handlowej, kiedy to druga strona, która jest dużym przedsiębiorcą i jednocześnie będąca dłużnikiem, ma obowiązek złożenia stosownego oświadczenia o posiadaniu statusu dużego przedsiębiorcy. Status można również sprawdzić na stronie internetowej danego podmiotu – zazwyczaj informacja dotycząca posiadania statusu dużego przedsiębiorcy zamieszczana jest tamże.

Jakie obowiązki ma duży przedsiębiorca?

Tak jak już zostało wskazane, na dużego przedsiębiorcę został nałożony obowiązek składania oświadczenia o posiadaniu statusu dużego przedsiębiorcy przy zawieraniu każdej transakcji handlowej. Do innych obowiązków dużych przedsiębiorców wskazać należy:

• dotrzymanie terminu zapłaty w umowie – mianowicie nie może on przekraczać 60 dni, liczonych od dnia doręczenia dłużnikowi faktury lub rachunku potwierdzających dostawę towaru lub wykonanie usługi, jeżeli dłużnikiem zobowiązanym do zapłaty za towary lub usługi jest duży przedsiębiorca, a wierzycielem jest mikro-, mały- albo średni przedsiębiorca. Co ciekawe, w przypadku ustalenia przez strony harmonogramu spełnienia świadczenia pieniężnego w częściach, termin ten stosuje się do zapłaty każdej części świadczenia pieniężnego;
• przekazywanie ministrowi właściwemu do spraw gospodarki drogą elektroniczną w terminie do dnia 30 kwietnia roku bezpośrednio następującego po roku, w którym ich indywidualne dane zostały podane do publicznej wiadomości, sprawozdania o stosowanych przez te podmioty w poprzednim roku kalendarzowym terminach zapłaty w transakcjach handlowych.

Statut dużego przedsiębiorcy a płatności

W przypadku transakcji handlowych, w których dłużnikiem jest duży przedsiębiorca, a wierzycielem jest mikro-, mały- albo średni przedsiębiorca – wówczas termin zapłaty nie może przekraczać 60 dni, liczonych od dnia doręczenia dłużnikowi faktury lub rachunku potwierdzających dostawę towaru lub wykonanie usługi. Odmienne postanowienia umowne, które wydłużają termin zapłaty, stają się nieważne, a zamiast nich stosuje się termin wskazany w ustawie, czyli 60 dni.

Z kolei w przypadku transakcji pomiędzy podmiotami o podobnym statusie – termin płatności może być dłuższy niż 60 dni, pod warunkiem, że nie będzie to rażąco nieuczciwe względem wierzyciela.

Oświadczenie status dużego przedsiębiorcy

Oświadczenie o posiadaniu, uzyskaniu albo o utracie statusu dużego przedsiębiorcy składa się drugiej stronie transakcji handlowej. Obowiązek ten wynika z art. 4c ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych.

Oświadczenie może przybrać jedną z 3 form, mianowicie może ono dotyczyć:

• posiadania statusu dużego przedsiębiorcy składa się najpóźniej w momencie zawarcia pierwszej transakcji handlowej między stronami;
• uzyskania statusu dużego przedsiębiorcy składa się najpóźniej w momencie zawarcia pierwszej transakcji handlowej między stronami po uzyskaniu tego statusu;
• utraty statusu dużego przedsiębiorcy składa się najpóźniej w momencie zawarcia pierwszej transakcji handlowej między stronami po utracie tego statusu

– jednokrotnie, w formie, w jakiej jest zawierana ta transakcja handlowa.

W przypadku niezłożenia przez dużego przedsiębiorcę oświadczenia o posiadaniu statusu dużego przedsiębiorcy albo złożenia oświadczenia niezgodnego ze stanem rzeczywistym, w art. 13za ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych ustawodawca przewidział karę grzywny.