W ostatnich dniach kwietnia oraz z początkiem maja 2024 r. zaczęły pojawiać się doniesienia medialne dotyczące wezwań/pism skierowanych do przedsiębiorców od Polskiego Funduszu Rozwoju (PFR). Z ich treści wynika, że zobowiązani są oni do zwrotu całej kwoty otrzymanej subwencji finansowej w trakcie pandemii COVID-19. W niniejszym wpisie zastanowimy się nad tym, czy można odwołać się od takowej decyzji, jaki jest ewentualny termin na wniesienie odwołania oraz czy są jakiekolwiek szanse na pozytywne rozpatrzenie odwołania.
Otrzymałem/am decyzję od PFR o konieczności zwrotu całej subwencji finansowej – co dalej?
W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę na wskazany przez PFR powód zwrotu całej kwoty subwencji – czy jest on zasadny? Każdorazowo w przypadku otrzymania takiej decyzji należy ustalić termin wypłaty subwencji, jakie oświadczenia wówczas złożył przedsiębiorca (w szczególności warto posprawdzać wskazane we wniosku dane dotyczące statusu przedsiębiorstwa, zadeklarowanego i faktycznego poziomu zatrudnienia czy samych powiązań gospodarczych). Ponadto warto zweryfikować, czy PFR wydał wcześniej decyzję o częściowym umorzeniu subwencji. Uogólniając, należy dokonać porównania zadeklarowanych w PFR danych tudzież oświadczeń ze stanem faktycznym przedsiębiorstwa w okresie wymaganym przez PFR, a które to stanowiły podstawę dla wydania pozytywnej decyzji o przyznaniu środków w ramach Tarczy 1.0 lub 2.0. Już na tym wczesnym etapie, w razie jakichkolwiek wątpliwości, zalecamy skontaktowanie się z prawnikiem, który pomoże zweryfikować na podstawie dokumentów, danych finansowych przedsiębiorstwa i złożonych oświadczeń, czy zasadna jest decyzja PFR o zwrocie subwencji w całości, i czy tym samym warto odwoływać się od takiej decyzji.
Jak się odwołać? W jakim terminie? Czy warto składać odwołanie?
Beneficjent de facto nie ma możliwości złożenia odwołania od decyzji o zwrocie całej kwoty subwencji finansowej. Jednak regulamin PFR przewiduje możliwość zwrócenia się z zapytaniem dotyczącym wysokości subwencji finansowej podlegającej zwrotowi, która została wskazana przez PFR w decyzji udostępnionej beneficjentowi, nie później niż w terminie 10 dni roboczych od dnia jej udostępnienia beneficjentowi. Odnośnie do tego, czy warto złożyć odwołanie – odpowiedź brzmi „to zależy”. Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na powód do zwrotu całej kwoty wskazany PFR – czy jest on zasadny? Jeżeli nie, wówczas warto złożyć wspomniane „zapytanie”, czyniąc to za pośrednictwem bankowości elektronicznej. W takim piśmie należy wskazać, że odmawiamy zwrotu całej kwoty subwencji finansowej i następnie koniecznym jest sformułować w piśmie uzasadnienie, z powołaniem się na stan faktyczny, dane finansowe przedsiębiorstwa w okresie wymaganym przez PFR. Oczywiście nie ma też obowiązku formułowania takiego zapytania/odwołania, niektórzy nie odnoszą się do treści decyzji, nie zwracają subwencji finansowej i po prostu czekają na pozew o zapłatę od PFR, licząc na pozytywne rozstrzygnięcie w toku postępowania sądowego. Niemniej w toku ewentualnego postępowania sądowego będzie można powołać się na treść złożonego pisma i dlatego zachęcamy, aby odpowiadać na decyzję w przedmiocie zwrotu całej kwoty tarczy.
Na jakie powody najczęściej powołuje się PFR?
Z naszych dotychczasowych obserwacji/praktyki wynika, że najczęstszymi zarzutami ze strony PFR są:
- błędne określenie przez przedsiębiorcę, posiadanego statusu MŚP, np. zawnioskowanie w ramach Tarczy 1.0 o wsparcie pomimo posiadania statusu dużego przedsiębiorcy, który został wykluczony wówczas z możliwości uzyskania subwencji;
- uzasadnione podejrzenie wystąpienia jakiegokolwiek rodzaju nadużyć (co ciekawe – PFR powołując się na tą przesłankę, nie precyzuje „rodzajów nadużyć”);
- niespełnienie wymogu zatrudnienia;
- w przypadku jednoosobowych działalności gospodarczych – brak uwzględnienia powiązań zachodzących między JDG a np. spółkami cywilnymi, które wnioskowały o uzyskanie subwencji finansowej, a w których to JDG miały status wspólnika.
W przypadku, jeżeli Państwo również otrzymali decyzję o zwrocie całej kwoty subwencji finansowej do PFR – zalecamy wstrzymać się z dobrowolnym oddaniem środków i w pierwszej kolejności warto podjąć kontakt ze specjalistą, który zweryfikuje, czy aby na pewno wezwanie do zwrotu środków jest w pełni zasadne.
Radca prawny Toruń również reprezentuje przedsiębiorców w sporach z PFR. Zapraszamy do kontaktu.
