Paserstwo jest to zachowanie, które polega na nabyciu rzeczy uzyskanej za pomocą czynu zabronionego lub na udzielaniu innej osobie pomocy do jej zbycia, albo na przyjęciu tej rzeczy lub pomoc w jej ukryciu. Na gruncie obowiązującego Kodeksu karnego wyróżniamy: paserstwo umyślne (art. 291) oraz paserstwo nieumyślne (art. 292). Niniejszy wpis poświęcony zostanie paserstwu nieumyślnemu. Zapraszamy do lektury!
W przepisie art. 292 Kodeksu karnego stypizowane zostało paserstwo nieumyślne. Polega na tym, że sprawca tego występku nie zdaje sobie sprawy, chociaż na podstawie towarzyszących okoliczności mógł i powinien przypuszczać, że „nabywa lub pomaga do zbycia albo przyjmuje lub pomaga do ukrycia rzeczy, która pochodzi z czynu zabronionego” (tak: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 grudnia 2012 r., sygn.: V KK 401/12, LEX nr 1231664).
O tym, czy dana osoba faktycznie powinna i mogła przypuszczać, że rzecz pochodzi z paserstwa, rozstrzygają okoliczności towarzyszące. Jednak co należy rozumieć przez wspomniane okoliczności? Wskazuje się w literaturze, jak i w orzecznictwie, że okolicznościami, które wskazują na uzyskanie rzeczy za pomocą czynu zabronionego, mogą być m.in.:
Tak jak wskazaliśmy wyżej, paserstwo nieumyślne zachodzi wtedy, kiedy sprawca w chwili realizacji nie ma świadomości o pochodzeniu rzeczy z czynu zabronionego, ale na podstawie okoliczności towarzyszących jego czynowi, sprawca powinien i może przypuszczać, że dana rzecz z tego czynu pochodzi. Okoliczności towarzyszące nabyciu lub przyjęciu rzeczy czy też pomocy w jej kryciu lub zbyciu, to okoliczności obiektywne. Sprawdź, jak udowodnić paserstwo.
Ustawodawca przewidział dwa nieumyślne typy paserstwa:
Odnośnie do podstawowego typu, ustawodawca przewidział karę grzywny, karę ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
Co do kwalifikowanego typu paserstwa nieumyślnego, który przewiduje wyższy wymiar kary, aniżeli w podstawowym, został on przewidziany w przypadku znaczącej wartości rzeczy będącej przedmiotem paserstwa. Wówczas sprawca podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Jednocześnie należy pamiętać, że na gruncie Kodeksu karnego, zgodnie z art. 115 § 5, mieniem znacznej wartości jest mienie, którego wartość w czasie popełnienia czynu zabronionego przekracza 200.000 zł.
W przypadku zatrzymania bądź przedstawienia zarzutów paserstwa nieumyślnego warto skorzystać z pomocy prawnej radcy prawnego, który to zadba o prawidłowy przebieg postępowania, a także o realizację praw przysługujących osobie podejrzanej o popełnienie występku. Należy pamiętać, że sąd będzie orzekał na podstawie dowodów zebranych w toku postępowania przygotowawczego. Tym samym istotne jest, aby nad przebiegiem postępowania czuwał radca prawny, który będzie weryfikował ustalenia organów ścigania w zakresie przebiegu zdarzeń, zebranych dowodów.
