W celu ułatwienia osobom uciekającym przed konfliktem zbrojnym  działalności zarobkowej, ustawodawca, wprowadzając ustawę z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa, zmienił zasady umożliwiające obywatelom Ukrainy prowadzenie działalności gospodarczej na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. W poniższym artykule postaramy się przybliżyć kwestię tego, kto i w jakim zakresie może skorzystać z wprowadzonych rozwiązań.  

Kto może rozpocząć działalność gospodarczą w Polsce?

Zgodnie ze specustawą obywatel Ukrainy może założyć działalność gospodarczą na takich samych zasadach jak obywatel Polski, jeżeli przebywa w Polsce legalnie oraz posiada numer PESEL. Jeżeli spełnia powyższe przesłanki może rozpocząć działalność gospodarczą w następujących formach:

  • jednoosobowa działalność gospodarcza – zarejestrowana do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej;
  • spółka osobowa lub kapitałowa – zarejestrowana do Krajowego Rejestru Sądowego.

Za obywatela Ukrainy, zgodnie z ww. ustawą, uważa się również  małżonka obywatela Ukrainy nieposiadającego obywatelstwa ukraińskiego, pod warunkiem, że przybył na terytorium Polski z terytorium Ukrainy w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na terytorium tego państwa.

Kiedy pobyt obywatela Ukrainy jest uznany za legalny?

Co do zasady, pobyt cudzoziemca na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej jest legalny, jeżeli osoba posiada stosowny tytuł pobytowy. Tytułem pobytowym może być: wiza, zezwolenie na pobyt czasowy, zezwolenie na pobyt stały, zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE. W tym zakresie specustawa przewiduje pewne wyjątki dla obywateli Ukrainy, ponieważ pobyt tych osób jest legalny, gdy dana osoba przybyła legalnie na terytorium Polski w okresie od 24 lutego 2022 roku z terenu Ukrainy i deklaruje zamiar pozostania w Polsce.Nie jest to jednak permanentne zalegalizowanie pobytu, a czasowe – pobyt taki jest legalny w okresie 18 miesięcy od 24 lutego 2022 r., czyli do 23 sierpnia 2023 r.

Jak uzyskać numer PESEL?

Aby uzyskać numer PESEL konieczne jest złożenie odpowiedniego wniosku w dowolnym urzędzie gminy na terytorium Polski. Wniosek może wypełnić samodzielnie wnioskodawca, ale również pracownik urzędu na podstawie danych podanych przez wnioskodawcę. Musi on być złożony osobiście na piśmie oraz własnoręcznie podpisany. Składając wniosek, można również założyć profil zaufany – jest to metoda potwierdzania tożsamości w elektronicznych systemach administracji. Aby go założyć należy we wniosku podać:

  • adres poczty elektronicznej;
  • numer telefonu komórkowego;
  • zgodę na wprowadzenie danych do rejestru danych kontaktowych osób fizycznych;
  • zgodę na potwierdzenie profilu zaufanego.

Posiadanie profilu zaufanego znacznie ułatwia wiele procesów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, np. umożliwia rejestrację działalności przez internet.

Działalność gospodarcza obywatela Ukrainy w Polsce – podsumowanie

Celem ustawodawcy było umożliwienie osobom uciekającym przed wojną prowadzenia działalności zarobkowej w Polsce, przy zastosowaniu względnie jasnych rozwiązań, aby każdy uprawniony mógł prowadzić swoją firmę w Polsce. W dalszym ciągu jednak jest to działalność w obcym systemie prawnym. W efekcie może to prowadzić do pewnego rodzaju niepewności oraz rodzić wiele pytań. Dlatego też zachęcamy Państwa do kontaktu z profesjonalistą, który przeanalizuje, czy jesteście Państwo uprawnieni do prowadzenia konkretnej działalności o wskazanym charakterze prawnym oraz pomoże przejść przez procedurę rejestracji.