Zabezpieczenie wydawane jest w oparciu o postanowienie sądu o udzieleniu zabezpieczenia. Należy jednak zwrócić uwagę, iż może ono powstać w wyniku wydania innego orzeczenia, co ma miejsce w przypadku nakazów zapłaty, wydawanych w postępowaniu nakazowym. Potwierdzeniem tego jest art. 492 § 1 i 2 k.p.c., zgodnie z którym nakaz zapłaty wydany w postępowaniu nakazowym, z chwilą jego wydania stanowi tytuł zabezpieczenia, wykonalny bez nadawania mu klauzuli wykonalności.
Jakie płyną z tego korzyści?
Ogromną korzyścią płynącą z takiego rozwiązania, jest możliwość zabezpieczenia dochodzonego roszczenia, poprzez złożenie na podstawie wydanego nakazu zapłaty wniosku do komornika o dokonanie zabezpieczenia. Powód wybiera sobie najlepszy dla niego sposób, w jakim ma być zrealizowane zabezpieczenie, który to sposób powinien określić w przedmiotowym wniosku. Wśród sposobów zabezpieczenia roszczeń pieniężnych możemy wyszczególnić następujące:
- zajęcie ruchomości, wynagrodzenia za pracę, wierzytelności z rachunku bankowego albo innej wierzytelności lub innego prawa majątkowego;
- obciążenie nieruchomości obowiązanego hipoteką przymusową;
- ustanowienie zakazu zbywania lub obciążania nieruchomości, która nie ma urządzonej księgi wieczystej lub której księga wieczysta zaginęła lub uległa zniszczeniu;
- obciążenie statku albo statku w budowie hipoteką morską;
- ustanowienie zakazu zbywania spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu;
- ustanowienie zarządu przymusowego nad przedsiębiorstwem lub gospodarstwem rolnym obowiązanego albo zakładem wchodzącym w skład przedsiębiorstwa lub jego częścią albo częścią gospodarstwa rolnego obowiązanego.
Co w przypadku zajęcia rachunku bankowego?
Przy zajęciu rachunku bankowego należy mieć na względzie, iż pieniądze trafią na konto Ministra Finansów, a nie wierzyciela, jednakże będzie on mógł spać spokojnie, gdyż środki będą bezpieczne do czasu prawomocnego rozstrzygnięcia. Co istotne zabezpieczenie nie odnosi się do praw, rzeczy oraz wierzytelności, z których egzekucja jest wyłączona, a także jest niedopuszczalne przeciwko Skarbowi Państwa.
Jak uzyskać nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym?
Zacznijmy jednak od początku, to znaczy od możliwości uzyskania nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu nakazowym. Sposobność skierowania sprawy do rozpoznania w postępowaniu nakazowym, obliguje nas do spełnienia określonych warunków, przewidzianych w Kodeksie postępowania cywilnego. Podstawowym jest dysponowanie przez wierzyciela odpowiednim materiałem dowodowym, który pozwoli sądowi na wydanie nakazu zapłaty. Oczywiście dany tryb postępowania jest fakultatywny, co oznacza, iż sąd rozpozna naszą sprawę w tym trybie na pisemny wniosek określony w pozwie. W przeciwnym razie, tj. przy braku wniosku, sprawa zostanie rozpoznana w postępowaniu zwykłym lub postępowaniu upominawczym, które prowadzone jest z urzędu (bez potrzeby zgłaszania wniosku).
Przechodząc jednak do warunków, sąd wydaje nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym, gdy powód dochodzi roszczenia pieniężnego albo świadczenia innych rzeczy zamiennych, a fakty uzasadniające dochodzone roszczenie są udowodnione dołączonym do pozwu:
- dokumentem urzędowym,
- zaakceptowanym przez dłużnika rachunkiem (np. fakturą VAT),
- wezwaniem dłużnika do zapłaty i pisemnym oświadczeniem dłużnika o uznaniu długu.
Sąd wydaje również nakaz zapłaty przeciwko zobowiązanemu z weksla lub czeku należycie wypełnionego, których prawdziwość i treść nie nasuwają wątpliwości. Ponadto sąd wydaje nakaz zapłaty również na podstawie:
- dołączonej do pozwu umowy;
- dowodu spełnienia wzajemnego świadczenia niepieniężnego;
- dowodu doręczenia dłużnikowi faktury lub rachunku, jeśli powód dochodzi należności zapłaty świadczenia pieniężnego lub odsetek w transakcjach handlowych, określonych w ustawie z dnia 08.03.2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych lub kwoty, o której mowa w art. 10 ust. 1 tej ustawy, oraz na podstawie dokumentów potwierdzających poniesienie kosztów odzyskiwania należności, jeśli powód dochodzi także zwrotu kosztów, o których mowa w art. 10 ust 2 tej ustawy.
W przypadku spełnienia wyżej określonych warunków, sąd wyda nakaz zapłaty, który będzie stanowił tytuł zabezpieczenia, wykonalny bez nadawania mu klauzuli wykonalności, co w konsekwencji umożliwi nam złożenie wniosku do komornika o wszczęcie postępowania zabezpieczającego, opisanego na wstępie.