Od 1 stycznia 2024 r. miały zacząć obowiązywać nowe limity płatności gotówkowych, wynikające z przepisów Polskiego Ładu. Pierwotna wersja przewidywała możliwość wprowadzenia zmian już od 1 stycznia 2022 r., następnie termin ten przesunięto na 2023 r., a następnie raz jeszcze na 2024 r. Niniejszy wpis poświęcimy najistotniejszym informacjom związanym z tymi zmianami od 1 stycznia 2024 r.

Polski Ład – zmiana

Od 1 stycznia 2024 r. planowano obniżyć limit płatności gotówkowej do 8.000 zł w wyniku nowelizacji przepisów ustawy – Prawo przedsiębiorców (p.p.). Przed wprowadzeniem Polskiego Ładu, dokonywanie i przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następowało za pośrednictwem rachunku płatniczego w każdym przypadku, gdy stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekraczała 15.000 zł lub równowartość tej kwoty.

Ile musiało się zmienić, aby przepis został bez zmian?

Zgodnie z aktualnie obowiązującą treścią przepisu art. 19 p.p., dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy, w każdym przypadku, gdy:

  • stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca,

oraz

  • gdy jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza 15 000 zł lub równowartość tej kwoty.

Oznacza to, że górna granica limitu gotówkowego pozostaje bez zmian i wynosi 15.000 zł, a nie 8.000 zł. Tu pojawia się naturalnie pytanie – co skłoniło ustawodawcę do zmian? A mianowicie dostrzeżenie, że negatywne skutki tej zmiany będą dotyczyły najmniejszych przedsiębiorców, prowadzących jednoosobowe działalności gospodarcze, którzy będą zmuszeni ponieść koszty weryfikacji umów, transakcji, zakładania rachunków bankowych, aby nie odczuć negatywnych skutków w razie ewentualnego obrotem gotówką powyżej 8.000 zł. Tym samym mogłoby to w sposób bezpośredni przełożyć się na wzrost cen towarów i usług, a także utrudnienia w drobnym handlu.

Nota bene warto również pamiętać, że zgodnie z interpretacją Ministerstwa Finansów, transakcja nie jest rozumiana jako jednorazowa płatność, a “wartość transakcji oznacza ogólną wartość wierzytelności lub zobowiązań, określoną w umowie zawartej między przedsiębiorcami. Przymiot jednorazowości nie odnosi się do liczby płatności, lecz odzwierciedla wymóg powiązania poszczególnych świadczeń w ramach jednego stosunku umownego” (odpowiedź na interpelację poselską nr 9279 w MF z 8 lutego 2017 r., DD6.054.5.2017). Co to oznacza w praktyce? W przypadku, gdy płatność wynikająca z jednej transakcji jest sztucznie dzielona, aby zmieścić się w limicie progu gotówkowego, wówczas istnieje niebezpieczeństwo zakwestionowania transakcji przez organ podatkowy.

Przedsiębiorca – obowiązek przestrzegania limitu

W przypadku nieprzestrzegania limitu płatności z art. 19 p.p., należy mieć na uwadze ujemne następstwa wynikające z art. 22p ust. 1 ustawy o PIT oraz art. 15d ust. 1 ustawy o CIT. Przedsiębiorca ma obowiązek przestrzegać limitu określonego w art. 19 p.p. Jeżeli nie będzie on przestrzegany, to w przypadku zaliczenia do KUP kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji powyżej limitu została dokonana bez pośrednictwa rachunku płatniczego, podatnik:

  • zmniejsza koszty uzyskania przychodów

albo

  • w przypadku braku możliwości zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów zwiększa przychody

– w miesiącu, w którym została dokonana płatność bez pośrednictwa rachunku płatniczego. Masz wątpliwości w tym temacie? Skontaktuj się z radcą prawnym Toruń.