Przedstawiony projekt zmian jest już trzecią częścią kultowych nowelizacji zmierzających do uproszczenia i unowocześnienia ustawy o VAT – zwanych pakietem SLIM VAT. Zawiera szereg uproszczeń w rozliczaniu podatku od towarów i usług przez przedsiębiorców, zmierzających do poprawy płynności ich finansów. Co tym razem przygotowało nam Ministerstwo Finansów? Poniżej przedstawiamy wybrane, najważniejsze w naszej ocenie zmiany, które czekają przedsiębiorców.
Nowa definicja małego podatnika VAT
Przewidziana nowelizacja ma wprowadzić nową definicję „małego podatnika VAT”. Dotychczas małymi podatnikami VAT były podmioty, które uzyskały maksymalnie 1.200.000 euro przychodu rocznie. Po zmianach przepisów limit ten ma zostać podwyższony do kwoty 2.000.000 euro – dzięki temu status małego podatnika i możliwość kwartalnego rozliczenia VAT otrzyma więcej przedsiębiorców.
Sankcje za nieprawidłowości w VAT
Aktualnie sankcje bazują na stawkach: 15%, 20%, 30%, 100%. Zgodnie z projektem ustawy, wraz z nowelizacją zmienią się również sankcje za nieprawidłowości w rozliczeniu podatku od towarów i usług. W miejsce sztywnych, konkretnie określonych stawek, zostaną wprowadzone elastyczne przedziały: do 15%, do 20%, do 30%. Umożliwi to organom skarbowym miarkowanie sankcji. Wskazać należy, iż sankcja w postaci 100% wartości niezapłaconego podatku pozostaje w niezmienionej formie.
Kurs przeliczeniowy w przypadku faktur korygujących
W aktualnym stanie prawnym brak jest przepisów, które mówiłyby, jaki kurs jest właściwy przy wystawieniu faktury korygującej, jeżeli pierwotna faktura została wystawiona w walucie obcej. Projektodawca postanowił uregulować tę kwestię w sposób następujący:
- przy korekcie in minus należy stosować kurs pierwotny – zastosowany w fakturze, którą korygujemy,
- przy fakturze in plus należy stosować kurs danej waluty ogłoszony przez NBP na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień, w którym zaistniała przyczyna zwiększenia podstawy opodatkowania, przy czym jeśli korekta zostanie wystawiona przed powstaniem obowiązku podatkowego, to właściwy będzie kurs zastosowany w korygowanej fakturze,
- przy zbiorczej korekcie WNT z tytułu udzielonego rabatu stosowany ma być kurs z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wystawienia faktury korygującej.
Przesłanki odliczenia VAT przy Wewnątrzwspólnotowym Nabyciu Towarów
Zgodnie z nowelizacją, usunięty zostanie przepis art. 86 ust. 10b pkt 2 lit. a ustawy o VAT. W związku z powyższym możliwość odliczenia podatku naliczonego nie będzie już warunkowane posiadaniem faktury wystawionej przez kontrahenta. A zatem po zmianach jedyną przesłanką do odliczenia VAT w przypadku WNT będzie wykazanie podatku należnego z tytułu WNT – warunek przewidziany w art. 86 ust. 10b pkt 2 lit. b ustawy o VAT.
Mechanizm podzielonej płatności
Nowelizacja zawiera zmianę w ustawie Prawo Bankowe w zakresie rachunku VAT. Do tej pory środki z tego rachunku mogły zostać przeznaczone na opłacenie, między innymi:
- podatku dochodowego,
- podatku VAT,
- składek ZUS,
- cła i akcyzy,
- pewnych innych zobowiązań publicznoprawnych.
Wraz z wejściem zmian w życie, przedsiębiorcy zyskają możliwość zapłaty z tego rachunku kolejnych podatków i opłat:
- opłata od środków spożywczych, tzw. podatek cukrowy,
- podatek od sprzedaży detalicznej,
- podatek tonażowy,
- podatek od wydobycia niektórych kopalin,
- opłata od tzw. „małpek”,
- zryczałtowany podatek od wartości sprzedanej produkcji, tzw. podatek od produkcji okrętowej.
Wydawanie wiążącej informacji stawkowej
W ramach pakietu SLIM VAT 3 zmienione zostaną zasady dotyczące wydawania wiążących informacji stawkowych. Aktualnie wniosek o wydanie wiążącej informacji stawkowej kosztuje 40 zł. Po wejściu w życie nowelizacji, wniosek taki będzie bezpłatny. Ponadto skonsolidowany zostanie system podatkowy w zakresie wydawania wiążących informacji akcyzowych, taryfowych i o pochodzeniu towaru. Do tej pory były one wydawane przez różne organy podatkowe, a po zmianach uprawniony do wydawania takich informacji będzie jedynie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej.
Faktury zaliczkowe
W obecnym stanie prawnym, przedsiębiorcy mają obowiązek dokumentować fakturami nie tylko sprzedaż towarów i usług, ale również otrzymane zaliczki, za które musi wystawić fakturę zaliczkową. W przypadku gdy zarówno otrzymanie zaliczki, jak i dostawa towaru lub wykonanie usługi odbywało się w tym samym miesiącu brak było regulacji wskazującej czy dopuszczalne jest wystawienie wyłącznie faktury końcowej, czy trzeba wystawić fakturę zaliczkową i fakturę końcową. Wprowadzany pakiet SLIM VAT-3 reguluje daną kwestię. Przepisy zawarte w nowelizacji wskazują, że w przypadku gdy przedsiębiorca otrzyma w tym samym okresie rozliczeniowym, w którym powstał obowiązek podatkowy, zarówno zaliczkę, jak i resztę należności za sprzedane towary lub usługi, to ma prawo do wystawienia jednej faktury końcowej.
SLIM VAT 3 – od kiedy?
Nowe przepisy w większości będą obowiązywać od 1 stycznia 2023 r., z nielicznymi wyjątkami wymienionymi w projekcie ustawy. Część zmian wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia ustawy, a część będzie obowiązywać dopiero od 1 kwietnia 2023 r.
