Estoński CIT (czy inaczej – ryczałt od dochodów spółek) – to rozwiązanie względnie nowe, które pojawiło się w Polsce w 2021 roku. W pierwotnej wersji estoński CIT nie cieszył się zbyt dużą popularnością wśród przedsiębiorców ze względu na mocno ograniczony krąg podmiotów uprawnionych do wyboru tej formy, a także przez wzgląd na liczne warunki i ryzyka postawione przez ustawodawcę. Następnie, w ramach Nowego Ładu w 2022 roku, estoński CIT uległ pozytywnym przemianom i dzisiaj coraz częściej rozważany jest przez przedsiębiorców. W niniejszym wpisie przybliżymy najważniejsze aspekty związane z ryczałtem od dochodów spółek.

Estoński CIT – co to jest?

Jest to rozwiązanie dedykowane przede wszystkim tym podmiotom, które zainteresowane są reinwestowaniem zysków. Istotą ryczałtu od dochodów spółek jest brak podatku dochodowego od zysków zatrzymanych w spółce. Opodatkowanie podatkiem dochodowym pojawi się dopiero w razie wypłaty zysku ze spółki np. wypłata dywidendy. Opodatkowanie estońskim CIT obejmuje cztery, bezpośrednio po sobie następujące lata podatkowe wskazane przez dany podmiot (podatnika) w zawiadomieniu ZAW-RD o wyborze preferencji.

Podmioty, które wybrały estoński CIT, nie muszą co miesiąc / kwartał odprowadzać zaliczek na podatek. Nie ma także konieczności w przypadku estońskiego CIT-u konieczności prowadzenia odrębnej rachunkowości, gdyż wszystkie rozliczenia czy dokumentowanie operacji odbywa się na zasadach wynikających z ustawy o rachunkowości. Poznaj inne metody optymalizacji podatkowej.

Kiedy i jaki zapłacisz podatek na estońskim CIT?

Aktualnie przewidziane są dwie stawki estońskiego CIT-u:

• 10% podstawy opodatkowania – w przypadku małego podatnika oraz rozpoczynającego działalność gospodarczą,
• 20% podstawy opodatkowania – w przypadku dużego podatnika.

Podatek w przypadku wyboru estońskiego CIT-u, tak jak wspomnieliśmy, płacimy tylko w momencie wypłaty zysku. W przypadku wypłaty dywidendy wspólnik może odliczyć od podatku dywidendowego:

• 70% estońskiego CIT, w przypadku spółki, która płaci 20% estońskiego CIT, proporcjonalnie do swoich udziałów,
• 90% estońskiego CIT, w przypadku spółki, która płaci 10% estońskiego CIT, proporcjonalnie do swoich udziałów.

Efektywne opodatkowanie w przypadku estońskiego CIT-u wynosi 20% dla małych i rozpoczynających działalność podatników oraz 25% dla pozostałych. W przypadku spółki opodatkowanej na zasadach ogólnych efektywne opodatkowanie dla małych i rozpoczynających działalność wynosi 26%, a około 34% dla pozostałych.

Jednocześnie na uwadze należy mieć to, że oprócz dywidendy, przepisy w obecnym kształcie uwzględniają także opodatkowanie estońskim CIT-em inne kategorie dochodu, takie jak chociażby ukryte zyski. Są to wszelkie świadczenia spółki wykonane w związku z prawem do udziału w zysku, inne niż podzielony zysk; o charakterze pieniężnym, niepieniężnym, odpłatnym, nieodpłatnym lub częściowo odpłatnym; bezpośrednio lub pośrednio na rzecz wspólnika lub podmiotu powiązanego bezpośrednio lub pośrednio z podatnikiem lub z tym wspólnikiem. Ustawodawca wymienił w art. 28m ust. 3 ustawy o CIT przykładowy katalog ukrytych zysków. Należą do nich:

• kwotę pożyczki (kredytu) udzielonej przez podatnika udziałowcowi, akcjonariuszowi albo wspólnikowi,
• wydatki na reprezentację,
• darowizny, w tym prezenty i ofiary wszelkiego rodzaju,
• odsetki od udziału kapitałowego, wypłacane na rzecz wspólnika przez spółkę.

Wypłata ukrytych zysków oznacza powstanie dla spółki odpowiadającego im dochodu, podlegającego opodatkowaniu estońskim CIT. Przeczytaj również, nieujawnione źródła przychodów jak się bronić.

Kto może skorzystać z estońskiego CIT-u?

Estoński CIT jest rozwiązaniem przeznaczonym wyłącznie dla spółek, mających siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, i tym samym podlegających w Polsce obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów. Mogą go wybrać:

• spółki akcyjne,
• spółki z ograniczoną odpowiedzialnością,
• proste spółki akcyjne,
• spółki komandytowo-akcyjne,
• spółki komandytowe.

Oczywiście należy wziąć pod uwagę także wyłączenia. Z estońskiego CIT nie skorzystają m.in. przedsiębiorstwa finansowe, podatnicy działający w specjalnych strefach ekonomicznych czy podatnicy postawieni w stan upadłości lub likwidacji.

Jakie warunki trzeba spełnić, aby móc wybrać estoński CIT?

Warunki opodatkowania estońskim CIT zostały sformułowane w art. 28j ustawy o CIT. Oczywiście, pierwszym warunkiem jest jedna z wyżej wymienionych form spółki. Niemniej wśród warunków/ograniczeń wskazać należy:

• prostą strukturę właścicielską, tj. wspólnikami spółki mogą być wyłącznie osoby fizyczne,
• mniej niż 50% przychodów z działalności osiągniętych w poprzednim roku podatkowym, liczonych z uwzględnieniem kwoty należnego podatku od towarów i usług, pochodzących m.in. z wierzytelności, odsetek i pożytków od wszelkiego rodzaju pożyczek, części odsetkowej raty leasingowej, poręczeń i gwarancji, praw autorskich lub praw własności przemysłowej, w tym z tytułu zbycia tych praw – wyłączenie to ma ograniczyć udział w rozliczaniu estońskiego CIT-u przez przedsiębiorstwa zajmujące się w znacznym stopniu usługami finansowymi,
• wymóg zatrudnienia – co najmniej 3 osoby na podstawie umowy o pracę w przeliczeniu na pełne etaty –  inni niż udziałowcy czy akcjonariusze  przez min. 300 dni w roku (gdy nie jest to okres kolejnych 12 miesięcy kalendarzowych, to zatrudnienie na etacie wymagane jest przez co najmniej 82% dni przypadających w roku podatkowym), lub ponoszenie miesięcznych wydatków w kwocie stanowiącej co najmniej trzykrotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw z tytułu wypłaty wynagrodzeń na rzecz zatrudnionych na podstawie umowy cywilnoprawnej,
• brak udziałów (akcji) w kapitale innej spółki, tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym lub w instytucji wspólnego inwestowania, ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną oraz innych praw majątkowych związanych z prawem do otrzymania świadczenia jako założyciel (fundator) lub beneficjent fundacji, trustu lub innego podmiotu albo stosunku prawnego o charakterze powierniczym,
• niesporządzanie za okres opodatkowania estońskim CIT sprawozdań finansowych zgodnie z MSR,
• złożenie zawiadomienia o wyborze estońskiego CIT na formularzu ZAW-RD, do właściwego naczelnika urzędu skarbowego, w terminie do końca pierwszego miesiąca pierwszego roku podatkowego, w którym ma być opodatkowany ryczałtem.

Przesłanki te muszą być spełnione łącznie, wówczas można skorzystać z estońskiego CIT.

Estoński CIT – czy warto?

Wprowadzona instytucja z pewnością stanowi atrakcyjne rozwiązanie dla podatników, którzy chcą zatrzymać zyski i przeznaczyć je na finansowanie inwestycji. Brak zapłaty podatku z pewnością może pozytywnie wpłynąć na poprawę płynności finansowej danego podmiotu.Tak jak wskazaliśmy wyżej, efektywne opodatkowanie jest niższe w przypadku estońskiego CIT-u, aniżeli w przypadku spółki opodatkowanej na zwykłych zasadach. Dlatego w przypadku podmiotów nastawionych na reinwestowanie ryczałt od dochodów spółek może okazać się wartościowym rozwiązaniem.

Jeśli zainteresował Państwa ten temat optymalizacji podatkowej, jednak mają Państwo pewne wątpliwości, zapraszamy do kontaktu z radcą prawnym Toruń, który odpowie na wszelkie pytania.