Przedsiębiorstwa oraz osoby fizyczne, chcąc zredukować swoje zobowiązania wobec fiskusa, stosują różnorodne strategie, które nie zawsze są zgodne z literą prawa. Praktyki te, choć mogą przynosić krótkoterminowe korzyści finansowe, niosą ze sobą ryzyko poważnych konsekwencji prawnych oraz finansowych. Niniejszy artykuł przybliży kwestię optymalizacji podatkowej a agresywnej optymalizacji podatkowej – czym one się różnią czy są to legalne zjawiska oraz jakie są potencjalne skutki.
Czy optymalizacja podatkowa jest legalna?
Optymalizacja podatkowa jako ogólny proces jest legalna, o ile mieści się w granicach prawa. Polega ona na wykorzystywaniu przewidzianych prawem ulg, odliczeń oraz innych legalnych mechanizmów, które pozwalają na obniżenie zobowiązań podatkowych danego podatnika wobec fiskusa. Jak słusznie wskazuje się w literaturze, nie można bowiem przyjąć, że mamy w Polsce ogólną normę, która nakazuje płacić podatki w najwyższej możliwej wysokości.
Jednak granica między legalną optymalizacją podatkową a praktykami niedozwolonymi bywa cienka. Kiedy spółki lub osoby fizyczne zaczynają stosować agresywną optymalizację podatkową, która polega na wykorzystywaniu luk prawnych lub skomplikowanych struktur finansowych mających na celu jedynie unikanie opodatkowania, może to być uznane za działania niezgodne z prawem. W wielu krajach istnieją przepisy, które penalizują takie działania. Przykładowo, następuje to poprzez wprowadzenie klauzul przeciwko unikaniu opodatkowania lub kar za stosowanie schematów podatkowych uznanych za sztuczne i mające na celu jedynie zminimalizowanie obciążeń podatkowych. Poznaj metody optymalizacji podatkowej.
Agresywna optymalizacja podatkowa
Bezsprzecznym pozostaje, że agresywna optymalizacja podatkowa jest główny zmartwieniem każdego organu skarbowego i pozostaje ona niedozwolonym (nielegalnym) rodzajem optymalizacji podatkowej. Zasadniczo pojęcie agresywnej optymalizacji podatkowej nie zostało zdefiniowane w żadnym akcie prawnym. Dlatego celem zobrazowania niniejszego pojęcia koniecznym jest posłużyć się przykładami – co należy rozumieć przez pojęcie agresywnej optymalizacji podatkowej. Mianowicie można uznać za agresywną optymalizację:
- tworzenie struktur holdingowych, w tym z wykorzystaniem „rajów podatkowych”,
- wykupy menadżerskie,
- budowanie konsorcjów i konwersja biznesowego modelu działania grup kapitałowych, zamkniętych funduszy inwestycyjnych,
- rozliczanie „złych” długów.
Konsekwencje niedozwolonej optymalizacji podatkowej
Mówiąc o konsekwencjach niedozwolonej optymalizacji podatkowej, należy wziąć przede wszystkim pod uwagę skutki fiskalne. Wprawdzie Kodeks karnoskarbowy nie typizuje czynu zabronionego – agresywnej optymalizacji podatkowej, niemniej podmiot, który stosuje agresywną optymalizację podatkową, nie uniknie kary. Wszystko jest zależne od podejmowanych czynności przez podatnika i w zależności od wdrożenia konkretnych czynności podatnik może odpowiadać za:
- oszustwo podatkowe (art. 56 KKS),
- niewystawianie faktur – naruszenie procedury rachunkowej (art. 62 KKS),
- bezpodstawny zwrot podatku (art. 76 KKS).
Radca prawny Toruń również świadczy pomoc prawną w zakresie doradztwa podatkowego. W razie jakichkolwiek dodatkowych zapytań zapraszamy do kontaktu celem umówienia się na poradę prawną.
