Bezsprzeczne jest, iż umowa o pracę zapewnia największą stabilność finansową pracownicom w ciąży. Dlatego w ramach niniejszego wpisu omówimy najistotniejsze zagadnienia w kontekście zatrudnienia kobiet w ciąży i ewentualnych zwolnień – czy jest to w ogóle możliwe? Zapraszamy do zapoznania się z dalszą treścią wpisu.
Czy pracodawca może mnie zwolnić w ciąży?
Z pobieżnej lektury przepisów Kodeksu pracy bądź w ramach korzystania z wyszukiwarki internetowej można wywieść, iż pracodawca co do zasady nie może zwolnić pracownicy w ciąży. Mamy do czynienia ze szczególną ochroną kobiet w ciąży. Niemniej jak to zwykle bywa – każda zasada ma swoje wyjątki i nie inaczej jest w tymże przypadku. Mianowice pracodawca może zwolnić pracownicę w ciąży w następujących przypadkach:
- zaistnienie przyczyn uzasadniających rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z winy pracownicy i reprezentująca pracownicę zakładowa organizacja związkowa wyraża zgodę na rozwiązanie umowy o pracę (art. 177 § 1 pkt 2 k.p.),
- ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy (art. 177 § 4 k.p.).
Odnośnie do punktu pierwszego warto nadmienić, że przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownicy zostały wymienione w przepisie art. 52 § 1 k.p. i są to:
- ciężkie naruszenie przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych,
- popełnienie przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem,
- zawiniona przez pracownika utrata uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.
Niemniej tak jak wspomnieliśmy – generalna zasada wynikająca z Kodeksu pracy stanowi, iż w okresie ciąży oraz w okresie urlopu macierzyńskiego, a także od dnia złożenia przez pracownicę wniosku o udzielenie urlopu macierzyńskiego albo jego części, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego albo jego części – pracodawca nie może prowadzić przygotowań do wypowiedzenia lub rozwiązania bez wypowiedzenia stosunku pracy z tą pracownicą.
Od którego miesiąca ciąży nie można zwolnić z pracy?
W kontekście pracownic w ciąży zatrudnionych na podstawie umowy o pracę na czas określony należy zapamiętać generalną zasadę, iż bez względu na okres, na który została zawarta umowa, o ile uległaby ona rozwiązaniu po upływie trzeciego miesiąca ciąży, umowa ulega przedłużeniu do dnia porodu (art. 177 § 3 k.p.).
Wspomniana zasada nie ma zastosowania do umowy na zastępstwo, która zawsze ulega rozwiązaniu najpóźniej po upływie okresu, na który została zawarta (art. 177 § 3 z ind. 1 k.p.). Przedłużeniu do dnia porodu na zasadach wskazanych w art. 177 § 3 podlega także umowa na okres próbny, o ile zawarto ją na okres dłuższy niż 1 miesiąc.
Czy można zwolnić kobietę w ciąży na wypowiedzeniu?
Ciężarna pracownica jest chroniona przed wypowiedzeniem i rozwiązaniem umowy przez pracodawcę od dnia zajścia w ciążę. Co istotne, ochrona ta przysługuje kobiecie także w sytuacji, gdy oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o pracę zostało złożone pracownicy w okresie przed zajściem w ciążę, a pracownica zaszła w ciążę w czasie biegu wypowiedzenia albo w okresie, gdy była ona już w ciąży, lecz o tym fakcie nie wiedziała (tak: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 marca 2001 r., sygn. akt I PKN 330/00, OSNAPiUS 2003/1, poz. 11). Jednocześnie należy pamiętać, że jeżeli po złożeniu przez pracodawcę wypowiedzenia pracownica przyniesie zaświadczenie lekarskie, że w chwili jego składania była już w ciąży, wówczas pracodawca ma obowiązek cofnąć to oświadczenie. Przeczytaj o zatrudnieniu kobiety w ciąży.
