Wiele osób obawia się, że problemy finansowe i zaległości w spłacie zobowiązań mogą prowadzić do kary pozbawienia wolności. W rzeczywistości jednak samo posiadanie długów i niemożność ich spłaty nie jest równoznaczne z tym, że dana osoba zostanie pozbawiona wolności na gruncie przepisów karnych. W niniejszym wpisie pochylimy się nad kwestią tego, w jakich sytuacjach posiadanie zadłużenia może prowadzić do odpowiedzialności karnej i jakie kroki prawne mogą być podjęte przeciwko dłużnikowi.

Czym są długi?

Tytułem wstępu wskażmy krótko, co właściwie należy rozumieć pod pojęciem długów, gdyż na gruncie obowiązujących regulacji nie ma legalnej definicji niniejszego pojęcia. Mianowicie długi to zobowiązania finansowe, które powstają, gdy osoba lub podmiot zaciąga kredyty/pożyczki, korzysta z usług lub nabywa towary np. z odroczoną płatnością, a następnie nie uiszcza płatności w terminie.

Mówiąc prościej, dług to kwota, którą dany dłużnik jest zobowiązany oddać wierzycielowi — może to być chociażby bank, dostawca usług, a nawet inna osoba fizyczna czy osoba prawna (kontrahent).

Zobacz, jak sprawdzić, czy masz długi, o których nie wiesz.

Więzienie za długi – czy to możliwe?

Zgodnie z art. 1 Protokołu nr 4 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, nikt nie może być pozbawiony wolności jedynie z powodu niemożności wykonania zobowiązania umownego.

Zasadniczo samo posiadanie długów nie jest podstawą do skazania na karę pozbawienia wolności. Co więcej, ustawodawca nie penalizuje na gruncie obowiązujących regulacji braku spłaty zobowiązań finansowych, takich jak kredyty czy pożyczki.

Niemniej przepis art. 300 Kodeksu karnego stanowi, że kto, w razie grożącej mu niewypłacalności lub upadłości, udaremnia lub uszczupla zaspokojenie swojego wierzyciela przez to, że usuwa, ukrywa, zbywa, darowuje, niszczy, rzeczywiście lub pozornie obciąża albo uszkadza składniki swojego majątku, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. Ochrona wynikająca z powyższego przepisu dotyczy interesów wierzycieli oraz zabezpieczenia ich przed nieuczciwymi działaniami dłużników.

Co więcej, w przypadku dłużników alimentacyjnych – również ustawodawca dopuszcza karę pozbawienia wolności do roku w przypadku osób uchylających się od wykonania obowiązku alimentacyjnego określonego co do wysokości orzeczeniem sądowym, ugodą zawartą przed sądem albo innym organem albo inną umową, jeżeli łączna wysokość powstałych wskutek tego zaległości stanowi równowartość co najmniej 3 świadczeń okresowych albo jeżeli opóźnienie zaległego świadczenia innego niż okresowe wynosi co najmniej 3 miesiące.

Zatem w świetle wyżej przywołanych regulacji, nie ulega wątpliwości, że więzienie za długi jest możliwe. Niemniej dotyczy ono sytuacji, w których to dłużnik podejmuje celowe i świadome działania, które ograniczają możliwość wierzyciela na odzyskanie należności.

Sprawdź, kiedy długi znikają z raportu kredytowego.

Za jakie długi można iść do więzienia?

Tak jak wskazaliśmy wyżej, można orzec karę pozbawienia wolności m.in. wobec dłużnika alimentacyjnego na podstawie art. 209 Kodeksu karnego. Ponadto względem dłużnika, który podejmuje czynności polegające na uszczuplaniu lub udaremnianiu zaspokojenia wierzycieli, zgodnie z art. 300 Kodeksu karnego.

Jak unikać problemów związanych z długami?

Niewątpliwie wysokie zadłużenie, w szczególności w przypadku mnogości wierzycieli, może powodować liczne problemy w normalnym funkcjonowaniu. Dlatego w takich sytuacjach warto skonsultować się z radcą prawnym Toruń, który również udziela pomocy prawnej w toku negocjacji z wierzycielami, a także może podpowiedzieć jak unikać przyszłych problemów finansowych. Zapraszamy do umówienia się na konsultację prawną za pośrednictwem formularza.