Wartość firmy jest to różnica między kwotą aktywów wykazaną w bilansie przedsiębiorstwa a wartością rynkową jej kapitału materialnego i niematerialnego. Wyróżnia się dwa rodzaje wartości firmy: dodatnią oraz ujemną. Dodatnia wartość firmy (goodwill) powstaje, gdy wystąpi nadwyżka ceny nabycia nad aktywami netto. Ujemna wartość firmy (badwill) powstaje w sytuacji odwrotnej. Niniejszy artykuł zostanie poświęcony zagadnieniu goodwill, a w szczególności problematyce amortyzacji.
Goodwill
Termin goodwill określa tę część wartości przedsiębiorstwa, która nie wynika bezpośrednio z wyceny jego aktywów netto – są to takie cechy przedsiębiorstwa, które poza jego majątkiem decydują o jego wartości – reputacja firmy, renoma, procesy biznesowe itp.
Amortyzacja wartości firmy
Wartość firmy podlega amortyzacji, tylko i wyłącznie, w razie gdy jest ona dodatnia oraz powstała ona w wyniku określonych zdarzeń. Zgodnie z art. 16b ust. 2 pkt 2 ustawy o CIT, wartość firmy podlega amortyzacji, niezależnie od przewidywanego okresu używania, jeżeli wartość ta powstała w wyniku nabycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części w drodze:
- kupna;
- przyjęcia do odpłatnego korzystania, a odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający;
- wniesienia do spółki na podstawie przepisów o komercjalizacji i prywatyzacji.
Wartość początkowa goodwill
Mając powyższe zagadnienia na uwadze, należy wskazać, iż wartość początkową firmy, dla celów amortyzacji, wyliczymy na podstawie poniższego wzoru:
G = N – A
gdzie:
G – wartość firmy (goodwill)
N – cena nabycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części
A – wartość aktywów w rozumieniu ustawy o rachunkowości.
Podsumowanie
Zatem, jeżeli cena nabycia przedsiębiorstwa zostanie ustalona na poziomie wyższym niż wartość rynkowa składników majątkowych wchodzących w jego skład, to nabywca będzie uprawniony do amortyzacji powstałej nadwyżki. Odpisy amortyzacyjne od tak ustalonej wartości początkowej firmy będą dla podatnika kosztem uzyskania przychodu w okresie dokonywania odpisów amortyzacyjnych. Okres musi wynosić co najmniej 5 lat. W związku z powyższym maksymalna stawka amortyzacji goodwill wynosi 20%.