Dla większości przedsiębiorców tytułowe zagadnienie nie jest całkowicie obce – jest związane ich działalnością gospodarczą. W większości przypadków, przedsiębiorstwa nie są w stanie obejść się bez wszelkiego rodzaju środków transportu, maszyn, czy urządzeń. Większość tego typu rzeczy stanowi środki trwałe. Amortyzacja to termin odnoszący się do zmniejszania się wartości środków trwałych w określonym czasie, które następuje w skutek ich zużycia. Polski system prawny przewiduje kilka sposobów amortyzacji środków trwałych. W niniejszym artykule skupimy się na jednym – tzw. amortyzacji jednorazowej.

Czym jest amortyzacja jednorazowa?

Amortyzacja jednorazowa polega na jednorazowym odpisie amortyzacyjnym, który zostanie zaksięgowany w miesiącu rozpoczęcia użytkowania środka trwałego. Zatem można „wrzucić w koszty” całą wartość nabytego środka trwałego. Amortyzacja jednorazowa w pewnym sensie przeczy samej idei amortyzacji, jednakże jest bardzo pożądana przez przedsiębiorców. Dzięki niej nie muszą rozkładać w czasie poniesienia kosztu zakup, a mogą zaewidencjonować go w całości nawet w miesiącu nabycia – jeżeli w tym miesiącu wprowadzono do ewidencji środków trwałych.

Z pojęciem jednorazowej amortyzacji możemy mieć do czynienia w trzech kontekstach:

1) jednorazowa amortyzacja środków trwałych o wartości do 10.000 zł;

2) jednorazowa amortyzacja w ramach pomocy de minimis;

3) jednorazowa amortyzacja fabrycznie nowych środków trwałych.

W każdym przypadku zastosowanie jednorazowej amortyzacji wymaga spełnienia pewnych warunków. Poniżej wskazujemy poszczególne z nich.

Jednorazowa amortyzacja środków trwałych o wartości do 10.000 zł

Środki trwałe o wartości 10.000 zł lub niższej, ze względu na swoją niską wartość, mogą zostać zamortyzowane jednorazowo. Odpis amortyzacyjny księgowany jest wówczas w miesiącu przyjęcia środka trwałego do użytkowania. W tym zakresie nie są wymagane żadne inne warunki. Należy pamiętać, że kwota stanowiąca limit (10.000 zł) stanowi kwotę netto w przypadku vatowców lub brutto w przypadku nievatowców.

Jednorazowa amortyzacja w ramach pomocy de minimis

Dla środków trwałych o wartości powyżej 10 000 zł można zastosować jednorazową amortyzację w ramach pomocy de minimis. Dotyczy to:

  • podatników, którzy w danym roku rozpoczęli prowadzenie działalności gospodarczej;
  • małych podatników.

W tym zakresie wskazać należy, iż małym podatnikiem w 2023 r. jest podatnik, którego wartość przychodu ze sprzedaży (wraz z kwotą należnego podatku od towarów i usług) nie przekroczyła w 2022 r. kwoty 9.654.000 zł.

Dodatkowo trzeba spełnić dwa warunki:

1. amortyzowany środek trwały musi być zaliczany do grupy 3-8 Klasyfikacji Środków Trwałych, z wyłączeniem samochodów osobowych, czyli:

grupa 3 – kotły i maszyny energetyczne,

grupa 4 – maszyny, urządzenia i aparaty ogólnego zastosowania,

grupa 5 – specjalistyczne maszyny, urządzenia i aparaty,

grupa 6 – urządzenia techniczne,

grupa 7 – środki transportu z wyłączeniem samochodów osobowych,

grupa 8 – narzędzia, przyrządy, ruchomości i wyposażenie.

2. łączna wartość odpisu amortyzacyjnego nie może przekraczać 241.000 zł.

Podatnik nie ma obowiązku występowania do organów o zgodę na zastosowanie jednorazowej amortyzacji w ramach pomocy de minimis. Warto jednak w tym zakresie zwrócić się do urzędu skarbowego z wnioskiem o wydanie zaświadczenia, iż ją zastosował oraz w jakiej kwocie. Takie potwierdzenie będzie szczególnie przydatne, jeżeli przedsiębiorca będzie ubiegał się o kolejną pomoc. Jest to związane z limietem pomocy de minimis w ciągu 3 lat wynoszącym 200.000 euro (branża transportowa – 100.000 euro).

Jednorazowa amortyzacja fabrycznie nowych środków trwałych

W roku podatkowym każdy przedsiębiorca może skorzystać z jednorazowej amortyzacji w wysokości do 100 000 zł. Ten sposób wymaga jednak spełnienia szeregu warunków:

  • zakupiony środek trwały musi być fabrycznie nowy – nigdy wcześniej nie był używany ani przez przedsiębiorcę, który go kupił, ani przez żadnego innego podatnika;
  • wartość początkowa jednego środka trwałego, nabytego w roku podatkowym, wynosi co najmniej 10.000 zł lub łączna wartość początkowa co najmniej dwóch środków trwałych, nabytych w roku podatkowym, wynosi co najmniej 10.000 zł, a wartość początkowa każdego z nich przekracza 3.500 zł.
  • amortyzowany środek trwały musi być zaliczany do grupy 3-8 Klasyfikacji Środków Trwałych, z wyłączeniem grupy 7, czyli:

grupa 3 – kotły i maszyny energetyczne,

grupa 4 – maszyny, urządzenia i aparaty ogólnego zastosowania,

grupa 5 – specjalistyczne maszyny, urządzenia i aparaty,

grupa 6 – urządzenia techniczne,

grupa 8 – narzędzia, przyrządy, ruchomości i wyposażenie.

Podsumowanie

Zapraszamy do kontaktu w kwestii amortyzacji jednorazowej z naszą kancelarią radców prawnych.