Restrukturyzacja, zaraz obok ogłoszenia upadłości jest jednym ze sposobów na uratowanie dłużnika przed niewypłacalnością, a tym samym szansą na zaspokojenie wierzycieli nawet już po zaistniałej niewypłacalności. Restrukturyzacja wiąże się z zaletami, jednak może również nieść za sobą negatywne konsekwencje. Dłużnik decydujący się na owo rozwiązanie powinien brać pod uwagę wiążące się z tym rozwiązaniem ryzyko.
Głównym celem restrukturyzacji firm i spółek jest zaspokojenie wierzycieli, dlatego też dłużnik, podejmując decyzję o złożeniu wniosku o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego, powinien dokładnie przeanalizować swoją sytuację finansową i ewentualne szanse na spłacenie długów. Tylko jeśli dłużnik widzi możliwość poprawy stanu swojej wypłacalności z uwzględnieniem konkretnych sposobów na zawarcie układu z wierzycielami, wtedy restrukturyzacja ma sens. Restrukturyzacja może być zastosowana tylko w przypadku:
Skutki restrukturyzacji zobowiązań przedsiębiorców są konsekwencją wybranego sposobu propozycji układowej. Dług może być rozłożony na raty, może zostać odroczony termin wykonania zobowiązań, a niekiedy umorzony w części, a nawet w całości. Oprócz tego restrukturyzacja może skutkować konwersją wierzytelności na udziały lub akcje przedsiębiorstwa i zmianą lub uchyleniem prawa zabezpieczającego określoną wierzytelność. Postępowania zabezpieczające i egzekucyjne prowadzone przeciwko dłużnikowi w celu zaspokojenia wierzytelności objętych układem ulegają umorzeniu z mocy prawa z dniem uprawomocnienia się postanowienia zatwierdzającego układ.
Niestety, nikt nie jest w stanie przewidzieć wyniku restrukturyzacji. Sąd ma prawo odmówić otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego lub umorzyć takie postępowanie. Jeśli restrukturyzacja się nie powiedzie, można zacząć rozważać inne opcje. Istnieje możliwość dalszej restrukturyzacji w innym trybie bądź ostatecznie – ogłoszenie upadłości. Przepis art. 334 ust 1 ustawy prawo restrukturyzacyjne przewiduje możliwość złożenia uproszczonego wniosku o ogłoszenie upadłości w przypadku i terminie przewidzianym do złożenia zażalenia na postanowienie o umorzeniu postępowania restrukturyzacyjnego albo postanowienia o odmowie zatwierdzenia układu.
Dniem otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego jest dzień wydania postanowienia o otwarciu przyspieszonego postępowania układowego, postępowania układowego lub postępowania sanacyjnego. Jednak przed tym dniem, czeka nas niekrótki proces. Na początku składamy wniosek. Po złożeniu wniosku o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego sąd ma dwa tygodnie na wydanie postanowienia. W przypadku przyspieszonego postępowania będzie to tydzień (art. 232 ust. 2 ustawy PrRestr). Następnie nadzorca ma 30 dni na wykonanie spisu wierzytelności oraz przygotowanie planu restrukturyzacyjnego. Po tym czasie następuje głosowanie nad przedstawionym układem przez przedsiębiorcę. Od tego momentu czas trwania postępowania zależy od wielu czynników. Na długość postępowania może mieć wpływ chociażby liczba wierzycieli, wysoka kwota wierzytelności, wniesienie zażaleń, sprzeciwów, czy konieczność przeprowadzenia dowodów. Układ zatwierdzony przez wierzycieli trafia do sądu, który po rozpatrzeniu układu, ma obowiązek wyznaczyć rozprawę w ciągu tygodnia lub zatwierdzić go w ciągu dwóch tygodni na posiedzeniu niejawnym. Do czasu trwania tego postępowania trzeba też oczywiście wliczyć czas na spłatę wierzycieli.
