Drzewa czy krzewy rosnące wzdłuż granicy działki niewątpliwie mogą stanowić piękny element otoczenia, ale także źródło zagrożenia dla zdrowia lub życia ludzi, w szczególności, gdy pozostają niezadbane. Nazbyt wysokie, pochylone drzewostany mogą także budzić uzasadnione obawy o bezpieczeństwo nieruchomości, jak i jej mieszkańców. Niniejszym wpisem omawiamy co robić, gdy drzewo/krzew sąsiada stwarza zagrożenie oraz jakie działania można podjąć, aby zapobiec powstaniu szkody.
Kiedy drzewo stanowi zagrożenie?
Drzewo może stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa osób i mienia, gdy jest w złym stanie zdrowotnym, pochyla się nad budynkami, a jego gałęzie są suche lub słabe. Stare, chore lub uszkodzone drzewo, zwłaszcza podczas silnych wiatrów, burz lub opadów śniegu, może się przewrócić lub połamać, stanowiąc bezpośrednie zagrożenie dla ludzi, budynków czy linii energetycznych. Drzewo staje się szczególnie niebezpieczne, gdy jest pochyłe i ma rozbudowany system korzeniowy, który nie jest w stanie utrzymać go stabilnie w podłożu.
Do jakiej wysokości mogą rosnąć drzewa przy płocie sąsiada?
Przepisy w obowiązującym brzmieniu nie precyzują dopuszczalnej wysokości drzew, jakie mogą rosnąć w pobliżu granicy sąsiadujących działek czy innych obiektów. Ponadto próżno także szukać przepisów dotyczących odległości sadzenia drzew/krzewów od sąsiedniej działki.
Do kogo zgłosić drzewo zagrażające?
Gdy drzewo będące na działce sąsiada zagraża Państwa bezpieczeństwu, pierwszym krokiem powinno być bezpośrednie skierowanie swoich obaw do sąsiada w formie spokojnej rozmowy lub pisemnego zawiadomienia/wezwania. Często właściciel może nie zdawać sobie sprawy z niebezpieczeństwa, jakie stwarza jego drzewo, a wspólne omówienie sprawy pozwoli uniknąć długotrwałych konfliktów.
Jeśli jednak sąsiad nie zdecyduje się na podjęcie żadnych działań w postaci przycięcia drzewa/krzewu lub nie zgodzi się na usunięcie drzewa, wówczas w odniesieniu do zwisających gałęzi – zwracamy uwagę na przepis art. 149 Kodeksu cywilnego, czyli uprawnienie właściciela gruntu, na którym rośnie drzewo lub krzew, do wejścia na grunt sąsiedni celem usunięcia zwieszających się nad powierzchnią tego ostatniego gałęzi lub owoców. Z powyższego wynika, że gdy korzenie lub gałęzie drzewa sąsiada przechodzą przez Państwa posesję – wówczas mają Państwo prawo do ich obcięcia. Wskazuje się w praktyce, że przed dokonaniem przycięcia, warto wyznaczyć sąsiadowi termin do usunięcia gałęzi. W przypadku niepodjęcia działań – mogą Państwo przystąpić do prac – czyli samodzielnego usunięcia zwisających gałęzi. Jednocześnie jeżeli wskutek tego wkroczenia na grunt sąsiedni wyniknie dla jego właściciela szkoda, może on domagać się jej naprawienia. Odnośnie do naprawienia szkody – stosuje się w tym przypadku art. 361 – 363 Kodeksu cywilnego.
Nieco bardziej problematyczna pozostaje kwestia sąsiadującego drzewa, które nadaje się do wycinki. W takim przypadku należy w pierwszej kolejności rozważyć, czy problematyczne drzewo znajduje się wyłącznie na Państwa działce. Jeżeli tak – zasadniczo osoby fizyczne usuwające drzewa nieruchomości stanowiących ich własność zwolnione będą z obowiązku uzyskania zezwolenia właściwego organu. Z kolei w przypadku, gdy problematyczne drzewo znajduje się na granicy sąsiadujących działek i trudno jest jednoznacznie określić, kto jest właścicielem – pozostaje zwrócić się do urzędu miasta/gminy bądź starostwa celem uzyskania zezwolenia lub skierowanie powództwa do sądu.
Sprawdź również, jakie są prawa i obowiązki w przypadku współwłasności drogi dojazdowej.
Co, gdy drzewo sąsiada spadnie na dom?
Oczywiście w takim przypadku wszystko jest zależne od okoliczności – czy zawalenie drzewa było wynikiem zaniedbań po stronie sąsiada czy może drzewo przewróciło się na dom w wyniku nadzwyczajnych okoliczności – silna burza, nawałnica. W pierwszej kolejności zalecamy udokumentowanie powstałych szkód, niezwłocznie po zajściu. Należy zrobić zdjęcia uszkodzeń – nieruchomości, ale także warto sfotografować drzewo czy najbliższe otoczenie. Następnie warto zgłosić szkodę swojemu ubezpieczycielowi. Niemniej w przypadku, jeśli drzewo sąsiada było zaniedbane, a środki uzyskane z polisy nie wystarczą na pokrycie napraw – wówczas koniecznym będzie podjąć rozmowy z właścicielem drzewa celem polubownego rozwiązania sporu. Jeżeli sąsiad nie będzie wyrażał woli polubownego zakończenia sprawy – pozostaje dochodzić roszczeń na drodze sądowej.
Jeżeli potrzebują Państwo porady prawnej w niniejszym zakresie – radca prawny Toruń również podejmuje działania w niniejszym zakresie. Zapraszamy do kontaktu.
