W ubiegłym tygodniu pojawiła się w mediach informacja o trwających, zintensyfikowanych pracach w Sejmie nad nowelizacją Kodeksu karnego, które obejmowały przede wszystkim definicję zgwałcenia. W piątek, tj. 28 czerwca br. – otrzymaliśmy wyniki głosowania Sejmowego, z którego wynika, że zostały przyjęte zmiany we wspomnianej ustawie. W niniejszym wpisie pokrótce omówimy najistotniejsze z nich.
Obecna regulacja
Przepis art. 197 § 1 Kodeksu karnego penalizuje przestępstwo zgwałcenia. Zgodnie z aktualnym brzmieniem, kto przemocą, groźbą bezprawną lub podstępem doprowadza inną osobę do obcowania płciowego, podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 12. Regulacja ta już od wielu lat budziła kontrowersję – zarówno Rzecznik Praw Obywatelskich (RPO), jak i organizacje zajmujące się prawami kobiet czy posłanki z ramienia Lewicy postulowały o zmianę niniejszej definicji, wskazując, że definicja zgwałcenia na gruncie polskiego Kodeksu karnego różni się od treści Konwencji stambulskiej, a nadto definicja ta pochodzi z lat 30 XX wieku i nie stanowi wystarczającej ochrony. W ocenie ww. organizacji czy RPO – owa definicja miała prowadzić do domniemania zgody, co tym samym powodować miało, że to ofiara zgwałcenia miała podważyć to domniemanie.
Nadmieńmy, że na gruncie wspomnianej Konwencji stambulskiej uznaje się, że do zgwałcenia każdorazowo dochodzi wówczas gdy zabrakło świadomej i dobrowolnej zgody na każde obcowanie płciowe.
Nowe brzmienie
W odpowiedzi na powyższe postulaty, dnia 28 czerwca 2024 r., Sejm uchwalił zmianę – przepis w nowym brzmieniu stanowi, że za zgwałcenie uznawane będzie doprowadzenie innej osoby do obcowania płciowego przemocą, groźbą bezprawną, podstępem lub w inny sposób mimo braku zgody. Ustawodawca zaostrzył także odpowiedzialność karną – za czyn ten grozić będzie kara pozbawienia wolności od lat 2 do lat 15.
Przeczytaj również na temat zgwałcenia w małżeństwie.
Wejście w życie zmian
Procedowana przez Sejm ustawa winna trafić do Senatu, dlatego trudno jest aktualnie wskazać na konkretny termin wejścia w życie zmian. W razie jakichkolwiek aktualizacji – będziemy Państwa informować na bieżąco w tym zakresie w ramach kolejnych wpisów.
