Fundacja rodzinna to nowa osoba prawna, którą tworzy się celem gromadzenia mienia i zarządzania nim w interesie beneficjentów oraz spełnienia świadczeń na ich rzecz. Fundacja rodzinna ma stanowić zabezpieczenie majątkowe osób (beneficjentów – najczęściej członków rodziny), które zostaną wskazane przez fundatora. W niniejszym wpisie poruszymy najistotniejsze podatkowe aspekty związane z założeniem fundacji rodzinnej.

Fundusz założycielski – czy jest opodatkowany?

Fundator obowiązany jest wnieść do fundacji rodzinnej mienie na pokrycie funduszu założycielskiego w wysokości co najmniej 100.000,00 zł. Niemniej wkład ten nie jest obciążony podatkowo. A zatem założenie fundacji rodzinnej jest neutralne podatkowo dla fundatora – zarówno w zakresie podatku dochodowego, jak i podatku od czynności cywilnoprawnych. W kontekście założenia fundacji rodzinnej warto wspomnieć, że fundacja rodzinna odpowiada całym swoim majątkiem solidarnie z fundatorem za zaległości podatkowe tego fundatora powstałe przed ustanowieniem fundacji rodzinnej. Zakres odpowiedzialności fundacji rodzinnej jest ograniczony do wartości majątku wniesionego przez fundatora do fundacji rodzinnej (art. 117e § 1 i § 2 Ordynacji podatkowej). Przeczytaj więcej na temat, czy fundacja płaci podatki.

Podatek dochodowy od osób prawnych

Co do zasady fundacja rodzinna zwolniona jest podmiotowo z podatku dochodowego od osób prawnych (art. 6 ust. 1 pkt 25 ustawy o CIT), niemniej pewne zaistniałe działania tudzież zdarzenia – mogą zostać opodatkowane.  Zgodnie z przepisem art. 24q ust. 1 ustawy o CIT, zwolnienie nie znajdzie zastosowania do podatku dochodowego od:

1. przekazanych lub postawionych do dyspozycji przez fundację rodzinną bezpośrednio lub pośrednio świadczeń dokonywanych przez fundację rodzinną na rzecz beneficjenta (w tym fundatora będącego jednocześnie beneficjentem),
2. przekazanego mienia w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej,
3. otrzymanych świadczeń w postaci ukrytych zysków.

Stawka podatku wynosi 15% podstawy opodatkowania. Jest to podatek obciążający fundację, a nie beneficjenta, jednakże ma znaczenie dla beneficjenta, gdyż obniża wartość jego świadczeń (zwłaszcza świadczeń pieniężnych). Wymaga nadmienić, że fundacja rodzinna jest obciążona podatkiem dochodowym od osób prawnych także w następujących przypadkach:

• w odniesieniu do dochodów z działalności wykraczającej poza ustawowy katalog działania fundacji rodzinnych („karna” stawka podatku w tym przypadku wynosi 25%),
• w odniesieniu do tzw. minimalnego podatku dochodowego od przychodów z budynków, tj. 0,035% CIT,
• w odniesieniu do przychodów z najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze, której przedmiotem jest przedsiębiorstwo, zorganizowana część przedsiębiorstwa lub składniki majątku służące prowadzeniu działalności przez beneficjenta, fundatora lub podmiot powiązany z fundacją rodzinną, beneficjentem lub fundatorem (przychody osiągane z tego tytułu będą opodatkowane 19% CIT).

Podatek dochodowy od osób fizycznych

Sam status beneficjenta w fundacji rodzinnej nie powoduje skutków podatkowych. Niemniej w przypadku otrzymania przez beneficjenta świadczenia z fundacji rodzinnej – wówczas wystąpi opodatkowanie beneficjenta. Co do zasady świadczenia uzyskane przez beneficjentów fundacji będą podlegały PIT w wysokości 15% podstawy opodatkowania.

W odniesieniu do większości fundatorów zastosowanie będzie miało zwolnienie z PIT. Ustawa o PIT przewiduje bowiem zwolnienie z PIT dotyczące świadczeń oraz mienia od fundacji rodzinnej otrzymywanych przez beneficjentów, przy czym zwolnienie dotyczy określonych beneficjentów.

Wolne od PIT są przychody:

• fundatora albo osoby będącej w stosunku do fundatora osobą z tzw. 0 grupy podatkowej uprawnionych do otrzymania mienia w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej,
• beneficjenta fundacji rodzinnej z tytułu świadczenia, jeżeli beneficjentem jest fundator albo osoba będąca w stosunku do fundatora osobą z tzw. zerowej grupy podatkowej.

Do wspomnianej „grupy 0” zaliczane są następujące osoby:

• małżonek,
• zstępni – dzieci, wnuki, prawnuki,
• wstępni – rodzice, dziadkowie, pradziadkowie itd.
• pasierbowie,
• rodzeństwo,
• ojczym.

Sprawdź, jak może pomóc Ci optymalizacja podatkowa Toruń.