Estoński CIT (czy inaczej – ryczałt od dochodów spółek) – to rozwiązanie względnie nowe, które pojawiło się w Polsce w 2021 roku. W pierwotnej wersji estoński CIT nie cieszył się zbyt dużą popularnością wśród przedsiębiorców ze względu na mocno ograniczony krąg podmiotów uprawnionych do wyboru tej formy, a także przez wzgląd na liczne warunki i ryzyka postawione przez ustawodawcę. Następnie, w ramach Nowego Ładu w 2022 roku, estoński CIT uległ pozytywnym przemianom i dzisiaj coraz częściej rozważany jest przez przedsiębiorców. W niniejszym wpisie przybliżymy najważniejsze aspekty związane z ryczałtem od dochodów spółek.

Estoński CIT – co to jest?

Jest to rozwiązanie dedykowane przede wszystkim tym podmiotom, które zainteresowane są reinwestowaniem zysków. Istotą ryczałtu od dochodów spółek jest brak podatku dochodowego od zysków zatrzymanych w spółce. Opodatkowanie podatkiem dochodowym pojawi się dopiero w razie wypłaty zysku ze spółki np. wypłata dywidendy. Opodatkowanie estońskim CIT obejmuje cztery, bezpośrednio po sobie następujące lata podatkowe wskazane przez dany podmiot (podatnika) w zawiadomieniu ZAW-RD o wyborze preferencji.

Podmioty, które wybrały estoński CIT, nie muszą co miesiąc / kwartał odprowadzać zaliczek na podatek. Nie ma także konieczności w przypadku estońskiego CIT-u konieczności prowadzenia odrębnej rachunkowości, gdyż wszystkie rozliczenia czy dokumentowanie operacji odbywa się na zasadach wynikających z ustawy o rachunkowości. Poznaj inne metody optymalizacji podatkowej.

Kiedy i jaki zapłacisz podatek na estońskim CIT?

Aktualnie przewidziane są dwie stawki estońskiego CIT-u:

  • 10% podstawy opodatkowania w przypadku małego podatnika oraz rozpoczynającego działalność gospodarczą,
  • 20% podstawy opodatkowania – w przypadku dużego podatnika.

Podatek w przypadku wyboru estońskiego CIT-u, tak jak wspomnieliśmy, płacimy tylko w momencie wypłaty zysku. W przypadku wypłaty dywidendy wspólnik może odliczyć od podatku dywidendowego:

  • 70% estońskiego CIT, w przypadku spółki, która płaci 20% estońskiego CIT, proporcjonalnie do swoich udziałów,
  • 90% estońskiego CIT, w przypadku spółki, która płaci 10% estońskiego CIT, proporcjonalnie do swoich udziałów.

Efektywne opodatkowanie w przypadku estońskiego CIT-u wynosi 20% dla małych i rozpoczynających działalność podatników oraz 25% dla pozostałych. W przypadku spółki opodatkowanej na zasadach ogólnych efektywne opodatkowanie dla małych i rozpoczynających działalność wynosi 26%, a około 34% dla pozostałych.

Jednocześnie na uwadze należy mieć to, że oprócz dywidendy, przepisy w obecnym kształcie uwzględniają także opodatkowanie estońskim CIT-em inne kategorie dochodu, takie jak chociażby ukryte zyski. Są to wszelkie świadczenia spółki wykonane w związku z prawem do udziału w zysku, inne niż podzielony zysk; o charakterze pieniężnym, niepieniężnym, odpłatnym, nieodpłatnym lub częściowo odpłatnym; bezpośrednio lub pośrednio na rzecz wspólnika lub podmiotu powiązanego bezpośrednio lub pośrednio z podatnikiem lub z tym wspólnikiem. Ustawodawca wymienił w art. 28m ust. 3 ustawy o CIT przykładowy katalog ukrytych zysków. Należą do nich:

  • kwotę pożyczki (kredytu) udzielonej przez podatnika udziałowcowi, akcjonariuszowi albo wspólnikowi,
  • wydatki na reprezentację,
  • darowizny, w tym prezenty i ofiary wszelkiego rodzaju,
  • odsetki od udziału kapitałowego, wypłacane na rzecz wspólnika przez spółkę.

Wypłata ukrytych zysków oznacza powstanie dla spółki odpowiadającego im dochodu, podlegającego opodatkowaniu estońskim CIT.

Kto może skorzystać z estońskiego CIT-u?

Estoński CIT jest rozwiązaniem przeznaczonym wyłącznie dla spółek, mających siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, i tym samym podlegających w Polsce obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów. Mogą go wybrać:

  • spółki akcyjne,
  • spółki z ograniczoną odpowiedzialnością,
  • proste spółki akcyjne,
  • spółki komandytowo-akcyjne,
  • spółki komandytowe.

Oczywiście należy wziąć pod uwagę także wyłączenia. Z estońskiego CIT nie skorzystają m.in. przedsiębiorstwa finansowe, podatnicy działający w specjalnych strefach ekonomicznych czy podatnicy postawieni w stan upadłości lub likwidacji.

Jakie warunki trzeba spełnić, aby móc wybrać estoński CIT?

Warunki opodatkowania estońskim CIT zostały sformułowane w art. 28j ustawy o CIT. Oczywiście, pierwszym warunkiem jest jedna z wyżej wymienionych form spółki. Niemniej wśród warunków/ograniczeń wskazać należy:

  • prostą strukturę właścicielską, tj. wspólnikami spółki mogą być wyłącznie osoby fizyczne,
  • mniej niż 50% przychodów z działalności osiągniętych w poprzednim roku podatkowym, liczonych z uwzględnieniem kwoty należnego podatku od towarów i usług, pochodzących m.in. z wierzytelności, odsetek i pożytków od wszelkiego rodzaju pożyczek, części odsetkowej raty leasingowej, poręczeń i gwarancji, praw autorskich lub praw własności przemysłowej, w tym z tytułu zbycia tych praw  wyłączenie to ma ograniczyć udział w rozliczaniu estońskiego CIT-u przez przedsiębiorstwa zajmujące się w znacznym stopniu usługami finansowymi,
  • wymóg zatrudnienia co najmniej 3 osoby na podstawie umowy o pracę w przeliczeniu na pełne etaty  inni niż udziałowcy czy akcjonariusze  przez min. 300 dni w roku (gdy nie jest to okres kolejnych 12 miesięcy kalendarzowych, to zatrudnienie na etacie wymagane jest przez co najmniej 82% dni przypadających w roku podatkowym), lub ponoszenie miesięcznych wydatków w kwocie stanowiącej co najmniej trzykrotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw z tytułu wypłaty wynagrodzeń na rzecz zatrudnionych na podstawie umowy cywilnoprawnej,
  • brak udziałów (akcji) w kapitale innej spółki, tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym lub w instytucji wspólnego inwestowania, ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną oraz innych praw majątkowych związanych z prawem do otrzymania świadczenia jako założyciel (fundator) lub beneficjent fundacji, trustu lub innego podmiotu albo stosunku prawnego o charakterze powierniczym,
  • niesporządzanie za okres opodatkowania estońskim CIT sprawozdań finansowych zgodnie z MSR,
  • złożenie zawiadomienia o wyborze estońskiego CIT na formularzu ZAW-RD, do właściwego naczelnika urzędu skarbowego, w terminie do końca pierwszego miesiąca pierwszego roku podatkowego, w którym ma być opodatkowany ryczałtem.

Przesłanki te muszą być spełnione łącznie, wówczas można skorzystać z estońskiego CIT.

Estoński CIT – czy warto?

Wprowadzona instytucja z pewnością stanowi atrakcyjne rozwiązanie dla podatników, którzy chcą zatrzymać zyski i przeznaczyć je na finansowanie inwestycji. Brak zapłaty podatku z pewnością może pozytywnie wpłynąć na poprawę płynności finansowej danego podmiotu.Tak jak wskazaliśmy wyżej, efektywne opodatkowanie jest niższe w przypadku estońskiego CIT-u, aniżeli w przypadku spółki opodatkowanej na zwykłych zasadach. Dlatego w przypadku podmiotów nastawionych na reinwestowanie ryczałt od dochodów spółek może okazać się wartościowym rozwiązaniem.

Jeśli zainteresował Państwa ten temat optymalizacji podatkowej, jednak mają Państwo pewne wątpliwości, zapraszamy do kontaktu z radcą prawnym Toruń, który odpowie na wszelkie pytania.