Zryczałtowany podatek dochodowy jest alternatywą dla podatku dochodowego płaconego na zasadach ogólnych lub wg stawki liniowej, przeznaczona wyłącznie dla osób prowadzących działalność gospodarczą. Polega na tym, że podatek jest liczony od całego przychodu, niepomniejszonego o koszty jego uzyskania. Został uregulowany w odrębnym akcie prawnym, tj. w ustawie dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. W niniejszym wpisie przedstawimy główne założenia ryczałtu oraz odpowiemy na podstawowe pytania z nim związane.

Ile wynosi zryczałtowany podatek dochodowy?

Stawka ryczałtu nie jest jednakowa dla wszystkich i zależy od rodzaju prowadzonej działalności gospodarczej. Szeroki katalog stawek oraz przedmiotów działalności, które pod daną stawkę podlegają, określa art. 12 wymienionej na wstępie ustawy ryczałtowej. W 2023 r. dostępne stawki to: 17%, 15%, 14%, 12,5%, 12%, 10%, 8,5%, 5,5%, 3% i 2%.  Nie sposób wymienić wszystkich branż, które podlegają pod daną stawkę, jednakże dla przykładu można wskazać, że stawka 17% jest zarezerwowana dla wolnych zawodów, a  3% dla  działalności gastronomicznej, z wyjątkiem przychodów ze sprzedaży napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5%.

Przedsiębiorca będący na ryczałcie jest zobowiązany do prowadzenia ewidencji przychodów. Jeżeli jego przychody są opodatkowane różnymi stawkami, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych ustala się według stawki właściwej dla przychodów z każdego rodzaju działalności. W tym zakresie niezwykle istotne jest, aby ewidencja przychodów była prowadzona w sposób umożliwiający określenie przychodów z każdego rodzaju działalności.

Dowiedz się, jaka jest stawka ryczałtu dla sprzedaży własnych książek za pośrednictwem platformy.

Kto może przejść na ryczałt?

Wybór tej formy opodatkowania nie jest zależny wyłącznie od samej woli podatnika, ale również od spełniania pewnych wymogów. Opodatkowanie ryczałtem mogą wybrać:

  1. osoby fizyczne prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą;
  2. przedsiębiorstwa w spadku;
  3. spółki cywilne, których jedynymi wspólnikami są osoby fizyczne;
  4. spółki cywilne osób fizycznych i przedsiębiorstw w spadku;
  5. spółki jawne, których jedynymi wspólnikami są osoby fizyczne;

Dodatkowo przedsiębiorca, musi spełnić jeszcze jeden warunek – jego przychody za poprzedni rok podatkowy nie przekroczyły limitu 2 mln euro, obliczonego według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedniego. W 2023 r. limit ten wynosi  9 654 400 zł.

Jak zmienić formę opodatkowania na ryczałt?

W przypadku wyboru zryczałtowanego podatku dochodowego jako formy rozliczenia, niezbędne jest poinformowanie o tym organów skarbowych. Można to zrobić poprzez pisemne oświadczenie, które należy dostarczyć do naczelnika urzędu skarbowego lub aktualizację CEIDG-1 – wniosek można złożyć online lub pisemnie do urzędu gminy lub miasta.

Powyższe zawiadomienie należy dostarczyć terminie do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym został osiągnięty pierwszy przychód z tego tytułu w roku podatkowym lub do końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy taki przychód został osiągnięty w grudniu tego roku podatkowego. Termin ten jest niezwykle istotny, gdyż nie podlega przywróceniu, zatem nie można go przekroczyć.

W przypadku rozpoczęcia działalności gospodarczej w trakcie roku podatkowego, zgłoszenia należy dokonać w terminie do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia tej działalności – nie później jednak niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu. Najlepiej jednak jest to zrobić na wniosku rejestracyjnym CEIDG-1.

Jak zapłacić zryczałtowany podatek dochodowy?

Termin płatności ryczałtu jest zależny od wyboru formy jego opłacania – miesięcznej bądź kwartalnej. W przypadku rozliczeń miesięcznych podatnik jest zobowiązany samodzielnie ustalać wielkość ryczałtu za każdy miesiąc i wpłacać go w terminie do 20. dnia następnego miesiąca za miesiąc poprzedni (za grudzień – do 20 stycznia następnego roku).  W przypadku rozliczeń kwartalnych termin ten wynosi za dany kwartał do 20. dnia następującego po upływie kwartału, a w przypadku ostatniego kwartału roku podatkowego – przed upływem terminu na złożenie zeznania rocznego.

Z rozliczenia kwartalnego można skorzystać tylko i wyłącznie, jeżeli podatnik rozpoczyna prowadzenie działalności opodatkowanej w formie ryczałtu albo w poprzednim roku osiągnął przychody nieprzekraczające 200 000 euro. O wyborze kwartalnej formy rozliczenia informuje się dopiero w zeznaniu rocznym.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wpłaca się na mikrorachunek podatkowy z wykorzystaniem formularza PPE. Zeznanie podatkowe w tym zakresie składa się na formularzu PIT-28 w terminie do końca kwietnia.

Przeczytaj również, czy opodatkowanie sprzedaży znaczków pocztowych jest możliwe.